Страница 11 из 13
* * *
Назiраючы за паляўнiчым, якога папрасiлi застрэлiць хворага на лiшай сабаку, я ўбачыў, як ягоная душа вылецела разам з куляю i, уварваўшыся ў голаў прывязанага да плота цюцiка, разнесла яе. Потым шмат разоў даводзiлася чуць пра тое, што душа забойцы ляцiць да ахвяры разам з куляю. Але ва ўсiх тэкстах неставала паэзii, яны чыталiся i прачытвалiся, як танная мiстычная белетрыстыка. Iншая рэч — абзац з Вавенарга... Вось перад вамi душа рыбака: яна нiбыта адлучылася ад цела i пераследуе рыбу пад вадой. Падштурхоўвае яе да сеткi, зацiснутай у ягонай руцэ. Цi магчыма паверыць, што гэтая душа заходзiцца ад радасцi, убачыўшы паразу няшчаснай рыбiны, i трыумфуе, апынуўшыся ў сетцы! Але ж менавiта так яно i адбываецца.
* * *
Робiцца смешна, калi чуеш: "Не хапае душы!" Яна непадзельная, яна або прысутнiчае, або адсутнiчае. Неставаць можа розуму.
* * *
Вочы — люстэрка душы... Насi чорныя акуляры, каб злы дух не зазiрнуў у душу.
* * *
Падчас пазяхання трэба прыкрываць рот, каб не ўцякла душа.
* * *
Паверыць у несмяротнасць душы гэтаксама цяжка, як прызнаць у сябе смяротную хваробу.
* * *
У бездапаможных лiтаратараў зазвычай ёсць адна яскравая рыса: яны — таленавiтыя зайздроснiкi.
* * *
У адрозненне ад спагады цi спачування зайздрасць — заўсёды дзейсная. Ведаючы гэта, скiроўвай яе на стваральную працу, а не на руйнаванне таго, што гэтую зайздрасць спарадзiла. Пазайздросцi i — пераўзыдзi.
* * *
Калi што i прыносiць выгоды, дык гэта несправядлiвасць. Яна адмаўляе роўнасць. Дзякуючы ёй, у адных — усё, а ў iншых — нiчога.
* * *
Калi палiтыкi пачынаюць гаварыць шчыра, я нiчога не чую, апрача бруднай лаянкi. I гэта не асаблiвасцi майго вуха, а якасцi iхнiх языкоў.
* * *
У народа i ў паноў усё рознае — i дабрачыннасцi, i заганы. Заўважыў Вавенарг. Можна працягнуць думку. Няма двух людзей, чые добрыя i злыя ўчынкi цалкам супадуць.
* * *
Сквапны спадзяецца на доўгае жыццё, чым i выклiкае цiкавасць. Сквапнасць — адна з формаў надзеi. Яе варта ўважлiва даследаваць. Каб не спудзiць сквапнага, варта за вочы называць яго ашчадным i мудрым, што недалёка ад праўды.
* * *
Кiданне каменя ў птушку — праява зайздрасцi да здольнасцi лётаць. Але, калi надышоў час раскiдаць камянi, цi не лепей кiдаць iх у птушак.
* * *
Самы жахлiвы i небяспечны сведка тваёй бессаромнасцi i тваiх грахоў — ты сам. I як цяжка прымусiць гэткага сведку маўчаць. А можа, самагубства — гэта знiшчэнне галоўнага сведкi грэхападзення? Пэўна. I таму хрысцiянская царква не прымае самагубцаў i культывуе вобраз Юды, якi, прадаўшы Хрыста, засiлiўся.
* * *
Грахi — учынкi, якiя прыемна згадваць.
* * *
Злодзей перш-наперш абкрадае сябе.
* * *
Адзiны, каму варта дараваць смяротныя грахi, — ты сам.
* * *
Генiяльныя людзi — генiяльныя грэшнiкi.
* * *
Каб чалавек не ленаваўся, ён даўным-даўно знiшчыў бы сябе.
* * *
Тры ганебныя слупы сучаснага чалавецтва: энерганосьбiты, сродкi камунiкацый i вынiкi дэмакратычных выбараў.
* * *
Дэмакратычныя выбары знiшчаюць герояў лепей за тэрарыстаў i спецслужбы.
* * *
Калi i паставiць сумленных над несумленнымi, дык народ прыйдзе да пакоры... Так казаў Канфуцый, калi ў яго пыталiся, як прывесцi народ да паслухмянасцi. Але бяда, што не кожны сумленны чалавек, узвысiўшыся, застанецца сумленным. У момант узвышэння большасць людзей якраз i страчвае сумленне.
* * *
Пра тое, што нельга браць чужое, ведаеш з дзяцiнства. Але чаму ж цябе не вучылi шукаць толькi сваё месца i не ставiць сябе на чужое?
* * *
Зайздрасць параўноўваюць з жабаю, якая сядзiць на грудзях, цiсне, не дае дыхаць, не дае жыць. Таму смяротныя грахi параўноўвай з годамi.
* * *
Выпадак раскрывае ў табе як лепшае, так i горшае, але горшае праяўляецца лепш.
* * *
І безнадзейны баязлiвец можа атрымаць медаль за адвагу.
* * *
Лепей займець яскравую загану, чым пялегаваць чэзлую прыстойнасць.
* * *
Калi пачынаеш прынiжацца перад тыранам, яшчэ раз даказваеш сваю непамерную пыхлiвасць.
* * *
Ёсць iндывiды, што знаходзяць задавальненне, назiраючы за пакутамi iншых; таму кармленне ўдава трусамi збiрае ў звярынцы шмат гледачоў.
* * *
Натоўп на стадыёне ўстае, калi бачыць падзенне чалавека.
* * *
Можаш i не заўважыць, як абедзенны стол зойме ў тваёй свядомасцi месца алтара.
* * *
Абставiны мацней за чалавека!.. Такiмi словамi к"ты апраўдваюць злачынствы.
* * *
Лайдак заўсёды спяшаецца, бо ведае, што спознiцца.
* * *
Звычайна дапамагаеш толькi таму, што сам спадзяешся на дапамогу.
* * *
Вакол вар’ята жывуць адны вар’яты.Прынамсi, ён так сцвярджае.
* * *
Хвалячы iншых, мiжвольна ўсхваляеш сябе, i гэта лёгка адсочваецца.
* * *
Калi нiкчэмны чалавек губляе страх, ён робiцца бандытам, бо ў нiкчэмных людзей няма сумлення.
* * *
Найтаннейшы гатунак гонару — нацыянальны... Чытаеш у Шапенгаўэра. І можна верыць, калi ў яго ж не чытаць наступнае... Немцы свабодныя ад нацыянальнага гонару i гэтым даказваюць сваю ўласную сумленнасць.
* * *
Ты любiш павагу да сябе толькi за перавагу, якую яна дае над iншымi, за жывёльную вагу.
* * *
У нас няма нi сiлы, нi нагоды здзейснiць усё добрае i злое, што мы мелiся зрабiць. У гэтай максiме Вавенаргу нестае кроплi аптымiзму. I дзякуй лёсу. Бо ўжо панiшчылi б адзiн аднаго з самымi добрымi намерамi ў сэрцы.
* * *
Добрага заўсёды замала, а злога — зашмат. I чаму ўсе спадзяюцца на казачны фiнал, дзе дабро перамагае зло?
* * *
За дабро варта сплачваць, а за зробленае табе зло можна i не плацiць.
* * *
Дабрыня першая сыходзiць з вялiкай i заможнай iмперыi.
* * *
Колькасць крывi ў чалавека абмежаваная, а прага быць свабодным — не.
* * *
Свабоды баiцца раб.
* * *
Добрых уладароў не iснуе.
* * *
Тыранiя нараджае змагароў, барацьбу, супрацiў i нарэшце — водар свабоды.
* * *
Сацыяльная роўнасць — не ў тым, што ўсе аднолькава вольныя, а ў тым — што аднолькава прынiжаныя.
* * *
Найкарацейшы шлях да ўлады ляжыць праз дабрыню. Але быць добрым цяжэй, чым выкарыстоўваць сiлу.
* * *
Чалавечнасць — гэта прастата.
* * *
Лёгка дараваць толькi тое, што не крыўдзiць асабiста цябе.
* * *
Ветлiвасць — навука суiснавання.
* * *
Як намерышся дыскрэдытаваць ворага ў вачах грамадства, канстатуй сексуальную ненармальнасць абранай персоны, кажы: "Спадар Х.Y. любiць паразважаць пра генiталii ды ўрынатэрапiю".
* * *
У часе скрухi можна суцешыць сябе думкаю: ты робiш столькi зла, колькi ворагi робяць табе. Суцяшэння варта шукаць у раўнавазе.
* * *
Вораг — пераапрануты сябра.
* * *
Калi за зло плацiць злом, а за дабро сплачваць дабром, можна незаўважна ператварыцца ў люстэрка, дзе не знойдзецца месца нi спачуванню, нi чалавечнасцi. Можа, таму Канфуцый заўважае: за зло трэба сплачваць у згодзе з тваiм сумленнем.
* * *
Калi нейкi чалавек беспадстаўна ненавiдзiць цябе i ты ў гэтым неаднаразова ўпэўнiваўся, зрабi яму зло, каб нарэшце знайшоўся трывалы грунт для нянавiсцi.
* * *
У забойцы амаль заўсёды напагатове адвакат, а ў ахвяры яго чамусьцi няма.
* * *
Услаўляюцца зазвычай рэчы нiкчэмныя.
* * *
Самы дасканалы данос можна напiсаць толькi на самога сябе, а мець з гэтага будуць усё адно iнквiзiтары.
* * *