Дамавiкамерон

— З заводам iмя Вавiлава?

— Ізноў перарываеш, — юнак удаў на рабацiнiстым твары грымасу крыўды, — не з заводам, а з батанiчным садам. Сягоння сад не працуе, наведнiкаў няма. Я правяду Гомiка ў батанiчны сад, i там, каля азярца з лебедзямi, мы яго адмудохаем i адмяцелiм, казла дранага.

— Слухай, а батсад ахоўваецца мянтамi?

— Мусiць, ахоўваецца, адзiн мент на дзесяць тысяч дрэўцаў.

Старэйшы з братоў накiраваўся да аглядальнага кола, а малодшы — да скульптурнага аленя, дзе яго ўжо добра-ткi зачакаўся добразычлiвы Гомiк.

— А я захваляваўся, што не прыйдзеш, — Гомiкавы вусны заўсмiхалiся адасоблена ад вачэй.

— Прабач, кансультацыi зацягнулiся, абiтурыенты за адзiн вечар вырашылi даведацца пра ўсё, што не вывучылi за год. Але забудзем будзённае. Куды iдзём, Артур?

— Куды-небудзь найдалей ад пенсiянераў з унукамi.

— Я ведаю зацiшнае месца: вербы, стаў, лебедзi плаваюць...

— Як у Пiкасо: лебедзь з адлюстраваннем у вадзе нагадвае скарпiёна...

Гомiк з юнаком абмiнулi доўгi стол, за якiм атабарылiся шахматысты-аматары, i пайшлi тапалёвымi прысадамi да пляцоўкi з атракцыёнамi. Грукат, ляскат i вiскат — музычныя карцiнкi народнай весялосцi.

"Пахне чабор, пахне чабор... А вось арэлi стваралiся дзеля таго, каб хлопец мог усё ж зазiрнуць пад дзявочую спаднiцу", — падумаў юнак, калi выводзiў Гомiка на пустку.

— Тут ёсць патаемныя веснiцы для прыбiральшчыц, — юнак падвёў Гомiка да жалезнай брамкi, зачыненай на калок.

Па прысадах, абсаджаных маньчжурскiмi гарэхамi, юнак завёў новага знаёмага да штучна выкапанага стаўка, пасярод якога плавала лебядзiная хатка. Побач з хаткаю плавалi i лебедзi.

— Ну як табе, Артур, лебедзi?

— Хатка прыгожая, райскi востраў, а самi птушкi закажанелыя, вiдаць, што паланёныя, — Гомiк прысеў на лаўку, пастаўленую спецыяльна для любавання лебядзiным стаўком.

Юнак убачыў, як з-за кустоў шыпшыны выходзiць фiзкультурнiк, i стаў так, каб засланiць Гомiку птушыны дамок, i завiшчаў гнюсным голасам:

— Што, падла, згвалцiць мяне надумаў, асла ў парку знайшоў, я табе зараз кокi абарву, яечню падсмажу i з’есцi загадаю.

Юнак верашчаў так гiдка, што любы нармальны чалавек як мiнiмум адхiснуўся б ад слоўнага бруду. Але Гомiк зрабiў iншы жэст, ён хiтнуў галавою так, быццам уласным iлбом ламаў чужое пераноссе. Гомiк прыўстаў з лаўкi i развёў рукi так, нiбыта збiраўся зрабiць вертыкальны ўзлёт. Юнак адскочыў, бо ўбачыў у варожай руцэ вастрадзюбы шып сталёвага стылета.

— У яго швайка! — аселым голасам юнак папярэдзiў брата фiзкультурнiка, якi ўжо пачаў раскручваць над галавою роварны ланцуг.

Гомiк зрабiў рывок да юнака, паспрабаваў зачапiць стылетам ускiнутую руку, але ўспароў адно паветра. Затое змяя ланцуга хвостка абвiла свой хвост на запясцi, стылет праляцеў метраў з пяць i слiзгануў у траву. Вольнай, не схопленай ланцугом, рукою Гомiк зрабiў трапны ўдар па кадыку фiзкультурнiка. Той захапаў ротам паветра, не раўнуючы люстраны карп, нават вочы ў выкладчыка фiзiчных практыкаванняў пабялелi, як у дохлай рыбiны.

І тут здарылася непапраўнае, юнак, знайшоўшы ў траве зброю, падляцеў да байцоў i, укленчыўшы, увагнаў шып стылета ў Гомiкава пахавiнне.

— Ну як я яго трахнуў? — спытаўся атупелы юнак у пераляканага фiзкультурнiка.

— Гомiку ўсё адно... А што з намi будзе?

— Будзем жыць, як i раней жылi, — юнак выцягнуў з нябожчыка доўгi стылет.

Самотная жанчына вярталася з працы. Жыла яна ў шаснаццацiпавярховiку, на апошнiм паверсе, у аднапакаёўцы. Як i вядзецца, лямпачкi ў пад’ездзе скралi i паразбiвалi. Жанчыне давялося навобмацак шукаць лiфтавую кнопку. Нарэшце пластыкавы цылiндрык утапiўся ў адтулiну. У далёкай вышынi ляснула i заскрыгатала жалеззе. Цылiндрык налiўся сакаўным крывавым святлом.

"Невiдушчае вока маленечкага цыклопа", — спаэтызавала жанчына.

— Можа быць i такое параўнанне, — з цямрэчы загучаў нiзкi голас. — А можна iнакш, маленькi святлафор, якi забараняе дзецям уваход у свет жахлiвых дарослых казак. І ты, самотная жанчына, яшчэ паспееш уцячы на вулiцу. — Голас насоўваўся i гучнеў. — Толькi з вулiцы, каб трапiць дамоў, давядзецца зноў вярнуцца ў пад’езд. А тут, у самым кутку, чакацьму я — Дамавiк.

— Мужчына, перастаньце хулiганiць. Калi выпiлi, дык лавiце сваю асалоду i цiхенька iдзiце прэч. Я не з палахлiвых кабетак, — яна выхапiла з сумачкi газавы балонiк.

— Дарэмныя намаганнi, — пад шум рассоўвання лiфтавых дзвярэй паўшчуваў Дамавiк.

Бляклае святло аблiло дзве постацi: акуратную жаночую ў дэмiсезонным палiтончыку i велiчную Дамавiкову ў скураным плашчы i чорнай фуражцы з кароткiм брыльком.

Жанчына ўскiнула руку i наставiла слёзатачывы пульверызатар у густабароды твар.

— Нават такога маленькага Бога, як Дамавiк, газ не бярэ, — ён стамлёна ўздыхнуў.

— Зараз пераканаемся, — непалахлiвая жанчына пусцiла газавы струмень у добразычлiвы твар.

— Ну, што я казаў? Толькi балонiк дарэмна скарыстала. Заходзь у лiфт. І без дурноты мне.

— Хто Вы? — ворашнасць ахапiла жанчыну, i мурашовыя натоўпы пабеглi па ахаладзелай спiне. — Газ! Ён павiнен быў Вас спынiць!

Рукi, забраныя ў скураныя пальчаткi, падштурхнулi яе да лiфтавае кабiны. Жанчына ад перапалоху раптам звяла. Ногi зрабiлiся не свае. Свет паплыў. Свядомасць выпарылася з цела i запырхала, замiтусiлася легкакрылым матыльком.

Дамавiк падхапiў непрытомнае цела пад пахi i зацягнуў у лiфт. На шаснаццатым паверсе ён паклаў жанчыну на гумовы ходнiк. Яна так i не ачуняла, пакуль Дамавiк ваяваў новенькай адмычкай з французскiм замком. Ён мог бы, вядома, дастаць сапраўдныя ключы з валiзкi ў самлелай гаспадынi, але браць чужое без дазволу Дамавiк не любiў. Нашто, зрэшты, праўдзiвы ключ, калi маеш унiверсальную адмычку, зробленую ўласнаручна? Раней яму даводзiлася насiць цэлую манiсту рознакалiберных ключоў, але пасля стварэння суперадмычкi патрэба ў манiсце адпала, як той хвост у паланёнай яшчаркi. Інструмент устаўляўся ў замочную адтулiну i сам прымаў патрэбную форму i адсоўваў засаўкi. Дамавiк па праву ганарыўся сваiм вынаходнiцтвам, калi ўцягваў у кватэру непрытомную гаспадыню. Пакуль тая не вярнулася да памяцi, ён зрабiў экскурсiю па памяшканнях. Нiчога асаблiвага Дамавiк не адзначыў, адно спынiўся каля палiчкi з кнiгамi. Побач з камбiнатарычным дэ Садам там выструнiўся пункцiрны Батай, за iм раскiрэчаная тамiна "Кiтайскага эрасу", да якой тулiўся мiлы Бунiн са сваiмi "Цёмнымi алеямi", асобнiк Мiлеравага "Тропiка Рака" выглядаў нечапаным, як i ангельскiя папулярныя энцыклапедыi ў польскiх перакладах, фундаментальны "Дэкамерон" дэманстраваў перавагу перад "Гептамеронам". З палiцы Дамавiк узяў родную, зразумелую, блiзкую кнiгу — "Легенды i паданнi" з серыi "Народная Творчасць", з яе i прачытаў у сто адзiнаццаты раз: "Жыў-быў у адной хаце вуж-Дамавiк. Гаспадар нiколi не крыўдзiў яго. Гаспадыня, падаiўшы карову, не прамiнала пачаставаць яго цёплым малаком. Ну а дзецi прымалi вужа-Дамавiка ў супольныя гульнi..." "Трэба i мне перахапiць нечага".

Дамавiк уважлiва азнаёмiўся са змесцiвам трохпавярховай лядоўнi.

Праз колькi хвiлiн на панiве сквiрчэла яечня з тоўстымi лустамi бекону i важкiмi скрылькамi памiдораў. Пакiнуўшы яечню даспяваць на маленькiм агнi, Дамавiк вярнуўся ў залю да гаспадынi, якая ляжала на арабскай канапе. Свядомасць так i не прыйшла да яе. Таму нязванаму госцю давялося прынесцi кубак вады i, набраўшы поўныя шчокi, пырснуць на белы тварык, як зазвычай пырскаюць на прывялыя кветкi. Жанчына расплюшчыла вочы i ўадначассе залямантавала:

— Ратуйце!

Дамавiку давялося накласцi сваю шурпатую далонь на разяўлены рот, каб непатрэбны лямант сцiх.

— Лепей устань, апаласнi твар i прыходзь на кухню вячэраць.

Прастата i натуральнасць у паводзiнах нязванага госця астудзiлi напал непрыняцця ў ачарсцвелым сэрцы самотнай жанчыны. Яна выканала ўсе слушныя парады i сама запрапанавала ў гонар знаёмства адкаркаваць бутэльку вiна.