Страница 67 из 75
— Ай, ну х-хопіць ужо, М-М-Мак, — прамовіў Білі.
Містэр Тэркл усе ківаў і ўсё ніжэй апускаў галаву, так што здавалася, нібыта ён засынае. Калі Макмэрфі сказаў: «Здаецца, гэта больш-менш усё», — той адказаў: «Не, не зуй-сім», — і сядзеў там у сваёй белай уніформе з ухмылкай на твары, з лысай галавой, што лунала на канцы доўгай шыі, як шар на вяровачцы.
— Спакуха, Тэркл. Твае стараньні будуць узнагароджаныя. Яна ж мае прынесьці пару пляшак.
— Ужо цяплей, — кіўнуў містэр Тэркл.
Яго галава ўсё целяпалася і хілілася долу. Выглядала, што ён ледзь стрымліваецца, каб не заснуць. Я чуў, што ўдзень ён працуе ў іншым месцы, на скачках. Макмэрфі павярнуўся да Білі.
— Тэркл тут хоча большую долю ў кантракце, братка Білі. Колькі ты гатовы выкласьці, каб стаць сапраўдным мужыком?
Перш чым Білі здолеў нешта сказаць праз заіканьне, Тэркл адмоўна пакруціў галавой:
— Я не пра тое. Не пра грошы. Гэтая ж бусечка з сабой ня толькі пляшку прывязе, праўда? Вы ж, хлопцы, ня толькі выпіўкай тут падзеліцеся, хіба не?
Білі ледзь ня лопнуў, спрабуючы праз заіканьне прамармытаць нешта накшталт толькі ня Кэндзі, толькі не ягоную дзяўчыну! Макмэрфі адвёў яго ўбок і сказаў не хвалявацца: Тэркл хутчэй за ўсё будзе такі п’яны і сонны, калі Білі скончыць зь дзяўчынай, што стары чарнамазы нават гурка ў тазік засунуць ня зможа, ня тое што нешта яшчэ.
Дзяўчына зноў спазьнялася. Мы сядзелі ў халатах у дзённым пакоі і слухалі, як Макмэрфі і Тэркл апавядаюць гісторыі з вайсковай службы і перадаюць адзін аднаму Тэрклаву цыгарэту, кураць яе неяк дзіўна, зацягваюцца так, што ажно вочы вылазяць. Гардынг быў спытаўся, што гэта за цыгарэту з такім правакацыйным пахам яны паляць, і містэр Тэркл адказаў пісклявым, задыханым голасам:
— Зуйсіім звычайную цыгарэтку. Гі-гі, так-так. Хочаш зацяжачку?
Білі нэрваваўся ўсё болей і болей — баяўся, што дзяўчына ня зьявіцца, і баяўся, што зьявіцца. Ён усё пытаўся, чаму мы не ідзем спаць, а замест гэтага сядзім у холадзе і цемры, быццам сабакі, што на кухні чакаюць аб’едкаў са стала. У адказ мы проста ўхмыляліся. Нікому з нас не хацелася ісьці ў ложак; было зусім ня холадна, і было прыемна расслабіцца ў паўзмроку і слухаць байкі Макмэрфі ды містэра Тэркла. Ніхто ня быў сонны, і ніхто нават не пераймаўся, што ўжо прайшла другая гадзіна ночы, а дзяўчына ўсё яшчэ не зьявілася. Тэркл сказаў, можа, у аддзяленьні так цёмна, што яна папросту ня бачыць, каб разабрацца, куды ісьці. Макмэрфі пагадзіўся, што гэта сьвятая праўда, і тады яны ўдвох пабеглі па калідорах і ўлучылі ўсё сьвятло ў аддзяленьні. Яны ўжо зьбіраліся ўключыць верхняе асьвятленьне ў палаце, але Гардынг папярэдзіў, што тады ўсе астатнія падымуцца, і зь імі давядзецца дзяліцца. Яны пагадзіліся і вырашылі замест гэтага ўключыць усе лямпачкі ў кабінэце доктара.
Як толькі яны залілі аддзяленьне сьвятлом, нібыта пасярод белага дня, адразу ж пачуўся лёгкі стук у шыбу. Макмэрфі падбег да вакна і прыклаў да шыбы твар, захінуўшы яго з двух бакоў далонямі, каб лепей бачыць. Ён адышоў і ўсьміхнуўся нам.
— Крочыць, як каралева ночы, — сказаў ён. Узяў Білі за прыдалоньне і падцягнуў да вакна. — Запусьці яе, Тэркл. Выпусьці на яе гэнага ашалелага жарабца.
— Слухай, Макм-м-м-мэрфі, п-п-пачакай, — сказаў Білі, упіраючыся, як асёл.
— Ня трэба тут мне мамамэрфаць, братка Білі. Запозна адступацца. Усё ў цябе атрымаецца. Я табе во што скажу: стаўлю пяць баксаў, што ты яе аддзярэш да непрытомнасьці, ну як? Адчыняй вакно, Тэркл.
У цемры стаялі дзьве дзяўчыны, Кэндзі і тая другая, што не прыехала на рыбалку.
— Ух ты блі-і-ін, — прысьвіснуў Тэркл, дапамагаючы ім залезьці, — тут на ўсіх хопіць.
Мы ўсе падышлі дапамагчы: ім давялося задзіраць цесныя спадніцы ажно да клубоў, каб пралезьці праз вакно. Кэндзі вымавіла:
— Чарцяка ты, Макмэрфі, — і так рэзка паспрабавала абняць яго, што ледзь не разьбіла бутэлькі, якія трымала за рыльцы ў кожнай руцэ. У яе даволі моцна запляталіся ногі, а складаная фрызура, якую яна была выбудавала, ужо крыху раскудлацілася. Я падумаў, што яна выглядала лепей з распушчанымі валасамі, як было падчас рыбалкі. Калі яна зьлезла з падваконьня, то махнула бутэлькай іншай дзяўчыне.
— Сэндзі прыехала са мной. Яна вось так зьнянацку кінула свайго маньяка зь Бівэртану, праўда дзіч?
Другая дзяўчына пралезла ў вакно, пацалавала Макмэрфі і сказала:
— Здароў, Мак. Прабач, што я тады не прыехала, Але цяпер з гэтым скончана. Колькі ж можна трываць такія жарцікі — белыя мышы ў падушцы, чарвякі ў крэме, жабы ў станіку.
Яна кіўнула і правяла рукой перад сабой, нібы сьцірала ўспаміны пра свайго мужа, аматара рознай жыўнасьці:
— Бо-о-ожачкі, ну і маньяк.
Яны абедзьве былі босыя, у спадніцах, швэдрах і нэйлёнавых панчохах, абедзьве чырванашчокія і хіхікалі.
— Нам давялося пытаць дарогу, — патлумачыла Кэндзі, — у кожным прыдарожным бары.
Сэндзі агледзела нашае кола, вылупіўшы вочы.
— Уух-х-х ты, Кэндзі, а дзе мы? Гэта што, папраўдзе? Мы ў дурдоме? Ні фіга сабе!
Яна была мажнейшая за Кэндзі, пэўна гадоў на пяць старэйшая і спрабавала закруціць рудыя валасы ў стылёвую куклу на патыліцы, але яны ўсё зьвісалі перад ейнымі шырокімі малочнымі шчокамі, і яна выглядала, як вясковая дзяўчына, якая прыкідваецца сапраўднай лэдзі. У яе былі зашырокія плечы, грудзі і сьцёгны, а ўсьмешлівы рот надта вялікі і адкрыты, каб яе можна было назваць прыгожай, але яна была харошанькая, поўная здароўя, а на адным з пальцаў мела падвешаны за колца плястыкавы пяцілітровік віна, які вагаўся ў яе збоку, як торбачка.
— Як так, Кэндзі, ну як так, як з намі ўвесь час здараецца такая дзіч? — яна яшчэ раз крутнулася і спынілася, расставіўшы ногі і хіхікаючы.
— Нічога не здараецца, — паважна зьвярнуўся да дзяўчыны Гардынг. — Гэта ўсё мроі, якія вы бачыце падчас бяссоннай ночы, а потым баіцеся расказаць свайму псыхааналітыку. Насамрэч вас тут няма. Гэтае віно несапраўднае, нічога тут не існуе. Так што давайце адштурхоўвацца ад гэтага.
— Здароў, Білі, — сказала Кэндзі.
— Ты толькі паглядзі на гэта, — адгукнуўся Тэркл.
Кэндзі нязграбна працягнула адну з бутэлек да Білі:
— Я прывезла табе падарунак.
— Гэта ўсё мроі зь ненавуковай фантастыкі, — працягваў Гардынг.
— Аёй! — прамовіла Кэндзі. — І ў што мы такое ўкляпаліся?
— Ш-ш-ш, — прашыпеў Скэнлан і насуплена агледзеўся навокал. — Пабудзіш тут усіх засранцаў, калі будзеш так гучна размаўляць.
— А ў чым праблема, жмінда? — захіхікала Сэндзі і зноў пачала круціцца. — Баісься, што на ўсіх ня хопіць?
— Халера, Сэндзі, трэба было мне ведаць, што ты прыцягнеш гэны танны парцьвяшок.
— Ой мааамачкі! — яна спынілася і ўтаропілася ў мяне. — Ну і мужык, Кэндзі, сапраўдны веліканішча, энікі-бэнікі.
Містэр Тэркл прамовіў: «Ух ты блі-і-ін», — і замкнуў мэталёвую сетку на вакне, а Сэндзі зноў працягнула; «Ой мааамачкі». Мы ўсе зьбіліся ў нехлямяжую кучу пасярод дзённага пакою, штурхалі адзін аднаго, казалі нешта, бо ніхто яшчэ ня ўцяміў, што рабіць, — ніколі не былі ў такой сытуацыі — і ня ведаю, ці ўвогуле спынілася б гэтая ўзбуджаная нэрвовая мітусьня размоваў, хіхіканьня і штурханіны па пакоі, калі б дзьверы ў аддзяленьне на канцы калідору не зазьвінелі, адчыніўшыся пад ударам ключа — усе здрыгануліся, быццам спрацавала сыгналізацыя.
— А Божа ж ты мой, — заенчыў містэр Тэркл, пляснуўшы далонямі па лысай галаве, — гэта нача-альніца, прыйшла звальняць маю чорную задніцу.
Мы ўсе пабеглі ў прыбіральню, выключылі сьвятло і стаялі ў цемры, слухаючы дыханьне адзін аднаго. Мы чулі, як начальніца блукае па аддзяленьні і кліча містэра Тэркла гучным, крыху спалоханым шэптам. Ейны голас быў лагодны і ўстрывожаны і падымаўся на канцы кожнага закліку:
— Містэр Тэр-каал? Міс-тэр Тэркл?
— Дзе ж ён, халера? — прашаптаў Макмэрфі. — Чаму ён ёй не адказвае?
— Не хвалюйся, — сказаў Скэнлан. — У сарціры яна шукаць ня будзе.
— Але чаму ён не адказвае? Мо трава надта ў галаву дала.