Добавить в цитаты Настройки чтения

Страница 19 из 77



Якія песьні пелі тут

улетку хлопцы і дзяўчаты?

Хто суцяшаў у золь, слату

душу пакрыўджаную брата?

А колькі поту асначы

ўлілі у глыб тваю, у хвалі?

Скажы, скажы, чаго маўчыш,

мо’ хвалі мову пахавалі?

О, не! Я ведаю: жыве.

Памерці хто такую змусіць?

На ўсе вякі, а ні на век

усім нам дадзена — клянуся.

Прызнайся, дружа мой, прашу:

як сам ты, знаць усё хачу я.

Ня бойся: чуеш, які шум? —

ніхто нас трэці не пачуе.

Прыйшоў сюды я з-пад Дзьвіны,

з-пад Віцьбы нашае, з-пад Случы,

прыйшоў, каб цешыцца, ня ныць,

каб больш ня мець з табой разлучын.

Зірні, прыслухайся — гудуць

бары самотныя і пушчы.

Не, сорам класьці на ваду

дабро і цела дрэва трушчыць.

Даруй, што ўзрушаным такім

прыйшоў сюды... Я шчыра раю:

як мову нашу, — на вякі

пакінь і скарбы свайго Краю.

1943

Я зь песьняй упоруч пайду

Прамчаўся працяты маланкаю час

на крылах апаленых сьвету,

у далі сьсінелыя ўрэзаўся, згас,

і песьня яго, кажуць, сьпета...

Другі, працінаючы шэрасьць імжы,

выходзіць на ласае ўзвышша...

Шчапаецца пошчакам голас, дрыжыць,

у сполаху струны калыша.

Што дзіўнага ў гэтым?

У ходзе падзей

уцехі ёсьць кропля і болю.

І нават імкненьне адно —

маладзець —

парою істоту ўсю коле.

Ў часіну такую няцяжка зрадніць

удачы свае і няўдачы,

адно ня так лёгка адолець агні

і ветру кірункі зьіначыць...

О любыя думкі,

скажэце, на што

імчацца наўсуперак буры?

Мо’ лепей паволі прайсьці пехатой,

каб вецер убок не адшпурыў?

Адна прамінае, другая вярста...

На вотшыбе,

ў восеньскім садзе,



былое прабую навотлег лістаць,

каб з думкаю новай паладзіць...

Лістаюцца дні, а за імі гады

раджаюцца ў муках і стынуць.

З руінаў сплывае, кудзеліцца дым,

імкненьні ружовыя сініць.

Прастора зыбаецца, зябне бы здань,

і смуткам агорнуты месяц

ня ў стане над краем жуду разгайдаць,

што золак наровіць павесіць...

Нічога...

Я зь песьняй упоруч пайду,

хоць шлях будзе йсьці і над пусткай.

Ня зьдзівяць,

ня ўзрушаць наструненых дум

на друзе крывавыя згусткі!

Над пушчай сівою,

у шуме лясным,

над стомай рабінавай ночы

ужо праразаецца воблік вясны,

што цемры скарыцца ня хоча.

Адна праімчалася, згасла пара,

прамчыцца у грукаце й гэта...

У небе займаюцца зоры, гараць,

вяшчуюць нам новае лета.

1943

Насустрач будучыні нашай

Я ўспамінаю дні «вясны» —

яны ані мяне ня дзівяць.

Былыя крыўды і «праўдзівасьць»,

як гук наструнены,

лясны,

як ночы казачныя сны,

мінулі, канулі і спрахлі.

Гляджу, прызнацца, не бяз страху

на воблік сяньняшняга дню...

Паверце шчыра:

не маню;

і словы гэтыя мае,

я спадзяюся, пазнае,

хто хоча бачыць сьвет інакшым.

Яны —

ня купленыя,

нашы.

І я адно хачу яшчэ —

каб дні у даль ішлі шпарчэй —

сказаць:

— Зямля ад вас ня просіць

ярма на горб свой моцны...

Досыць!

Згібей, наш лёс!

Жыцьцё, жыві!

Ушчэнт цаной свае крыві

мы расьпячэм усе нягоды.

Для прыйсьця сьветлага народу