Па той бок

Я зрабіў некалькі вялікіх і хуткіх крокаў у бок карабля, імкнучыся як мага хутчэй пакінуць адкрытае месца.

З густога пыльнага трапічнага лесу пачуўся грукат, за ім услед рушыў гучны трэск. Ён быў відавочна гучней пагодных з'яў.

– Гэта дакладна не ад ветру! – падумаў я.

Спалохана, я стаў азірацца, пільна глядзець у бок, адкуль зыходзілі выразныя гукі. Але ўсё ўміг суцішылася. Ад гэтага, я стаў яшчэ больш нервавацца. Яшчэ і гэта жудаснае гудзенне жукоў, якія набліжаліся да мяне, чуючы кроплі маёй крыві. Мне было не па сабе. Нечакана зноў вярнуліся лясныя шоргаты лісця і трэск паўсухіх раслін, але цяпер крыху бліжэй, чым яны былі раней. Я спахапіўся, спалохана кінуўся бегчы да карабля. Азіраючыся са страхам па баках, я перастаў глядзець пад ногі. Спатыкнуўшыся ля саміх дзвярэй, паваліўся на цвёрдую глебу. Боль маланкай ускалыхнула мяне, я сціснуў зубы ад болю. Затым паспяшаўся хутка ўстаць, каб працягнуць ісці і ўзлезці на карабель. Глуха загудзела лістота. Станавілася значна цямней, чым раней.

Забраўшыся на борт, я стаіўся ў цёмным куце, што быў паміж кабінай кіравання і грузавым блокам. Непадалёк ляжаў доўгі кавалак тонкага металу. Не ўяўляю, адкуль ён адарваўся, але прыйшоўся вельмі дарэчы. Я, не разважаючы, падняў яго і прыціснуў да сябе. Мяне пужала ўсё: тое, што ходзіць у зарасніках трапічнага лесу, гідкія жукі, мёртвы чалавек і тое, як карабель працягвае тлець у прабоіне. Усё гэта прымушала маё сэрца дрыжаць ад страху. Я доўга сядзеў нерухома, пільна ўслухоўваючыся ў кожны шоргат вакол сябе і зусім забыўся пра маленькую рану на пальцы рукі. Шум павялічваўся, усё бліжэй і бліжэй падбіраўся да мяне, нібы хтосьці, разрэзаўшы вялікую колькасць дрэў, утоптваў іх у зямлю.

Я яшчэ больш сціснуў прадмет, які трымаў у руцэ, рыхтуючыся махнуць ім пры першай жа магчымасці. Я быў гатовы ўдарыць і абараніць сябе ад жудаснага, як мне здавалася, монстра, што прабіраўся да карабля.

Сцямнела як унутры карабля, так і звонку. Ні праз прабоіну ў корпусе, ні праз трэснутае шкло кіравання – я не бачыў амаль нічога. І раптам на маім касцюме загарэўся дысплей, які знаходзіўся на запясце. Я тузануўся ад сіняга святла, зірнуў на дысплей на левай руцэ – на ім адлюстроўвалася нейкае слова. Я зачыніў святло далонню, дысплей патух, увесь шоргат разам знік. Толькі здалёк шумела лісце ад ветру.

– Дзіўна… – падумаў я, – Чаму раптам усе гучныя гукі сціхлі?

Я насцярожыўся, змакрэў. У гэтай цемры станавілася яшчэ страшней, чым пры святле дысплея. Я паспрабаваў вярнуць яго святло, вадзіў пальцамі і далонню па ім, але ён не ўключаўся. Стук аб метал карабля хутка адцягнуў мяне ад дысплея.

Хтосьці ўзлез на борт. Дакладна. Выразны гук, падобны на сокат, станавіўся ўсё гучней. Маленькае святло, якое з'явілася ўслед за гукамі, асвятляла сабой усё больш прасторы. Я заўважыў рухаючы сілуэт, стаў цэліцца ў яго, каб ударыць з усёй сілы. Заскражатаўшы зубамі, я выскачыў і ўзмахнуў цвёрдым прадметам. Удар прыйшоўся незнаёмцу ў спіну. З вялікім грукатам ён паваліўся на падлогу. Я, не чакаючы такога шуму, здрыгануўся. Мне здавалася, што ён будзе ляжаць нерухома некаторы час, але ён пачаў павольна ўставаць.

Я працягваў цэліцца, сціскаць цягліцы, хацеў ужо ўдарыць яшчэ раз, але пачуў.

– Прабачце!? Вам патрэбна дапамога? Я магу вам чым-небудзь дапамагчы?

Я зрабіў пару крокаў назад, спіной упёрся ў сцяну. Паспрабаваў зноў уключыць святло на дысплеі, але той не слухаўся мяне. Я стаў больш актыўна перабіраць пальцамі па яго паверхні. Прыбор паддаўся, і я асвятліў ім прастору перад сабой. Шэрае, худое стварэнне ўстала перада мной спіной. Я застыў на месцы. Яго паказальны палец выпраменьваў чыстае святло. Шэры сілуэт на чорным фоне развярнуўся і стаў сьвяціць прама на мяне. Святло не прыносіла маім вачам дыскамфорт.

– Што ты такое? Не падыходзь!! – гучна вымавіў я і падняў металічную трубу перад сабой.

– Я вінаваты перад вамі, прабачце! Я не хацеў вас напалохаць. Я магу вам чым-небудзь дапамагчы?

– Не падыходзь да мяне! Вось так і стой! Давай, асвятлі сябе. Я хачу бачыць цябе.

Ён павярнуў сваё святло на сябе. Што я ўбачыў? Перад мной стаяў дзіўны шэры робат: у яго быў твар з чалавечымі рысамі, не было паўрукі, сам ён быў не таўсцей мяне; усе канечнасці мелі чалавечую форму; тулава ў верхняй частцы было шырэй, чым унізе. Усе яго часткі злучаліся чорнымі трубкамі і іншымі механізмамі.

Я не ведаў, як паводзіць сябе далей.

– Як вы сябе адчуваеце? – спытаў ён і стаў падбірацца да мяне.

– Хопіць! Стой на месцы. – сказаў я, упэўнена трымаючы моцны прадмет перад сабой.

– Не бойцеся, я не прычыню вам зла. У маю праграму закладзена дапамога і забеспячэнне бяспекі людзям. Я бачу, што вы занадта напружаны і напалоханыя, пульс значна вышэй за норму. Вам варта прысесці і супакоіцца. Яшчэ вам варта прыняць ежу. Тут, на борце, я знайшоў вам ежу, пакуль вы знаходзіліся без прытомнасці.

Пакуль я моўчкі падбіраў патрэбныя словы, робат казаў усё хутчэй і ціха падбіраўся да панэлі кіравання. Там ён націснуў на нейкую кнопку. Цьмянае, трохі мігатлівае святло ўключылася над намі.

– Добра… Хто ты такі? Адкуль ты ўзяўся? Ты ляцеў са мной? – з спалоханым выглядам я задаў некалькі пытанняў.

Робат выключыў свой ліхтарык і павярнуў галаву да мяне.

– Я робат серыі Ф-11, трэцяга пакалення. Мяне стварылі ў карпарацыі СКР, у дзьве тысячы дзевяцьсот дзевяноста восьмым годзе. Быў…

– Стоп, стоп, стоп! – перабіў яго прамову я. – Які зараз год?

– Тры тысячы сямнаццаты год. Другое чэрвеня, чацвер.

Я моўчкі сеў. Робат прыладзіўся насупраць мяне.

– Ты ведаеш, хто я? – пытанне само сабою вырвалася і перарвала цішыню.

– Прабачце, ваша імя і твар мне незнаёма.

– Значыць, ты не са мной быў…калі карабель пацярпеў крушэнне. Ты хоць бачыў, як я тут апынуўся? – працягваў я.

– Я бачыў, як гэты касмічны карабель быў падбіты пад аблокамі, а затым паваліўся на зямлю. Мне спатрэбілася чатыры гадзіны, каб дасягнуць месца крушэння і аказаць вам медыцынскую дапамогу.

– Значыць гэта ты перавязаў мне галаву і апрацаваў раны!? Я ж быў не адзін на караблі. Хтосьці яшчэ ляцеў са мной, яго мёртвае цела ляжыць у некалькіх метрах ад карабля. Калі ты прыбег на дапамогу, дзе ён быў? Ты бачыў яго жывым? Меў зносіны з ім?

Пачуць адказ мне перашкодзілі моцныя гукі крамсаючага лесу. Здавалася, нібы зноў вярнуўся той жа монстар, што палохаў мяне раней. Пасля, пасыпаліся ўдары па ўсім караблі. Звон біў па вушах, раздражняў маю, і без таго хворую, галаву. Быццам сотні, тысячы камянёў б'юцца аб метал.

– Што гэта? – крычаў я. – Што адбываецца?

Робат спакойна сядзеў на месцы, нешта адказваў мне, але я не змог разабраць яго слоў. У гэтым барабанным шуме зусім можна было сысці з розуму. Праз хвілін пяць удары сціхлі, а следам лінуў моцны дождж. Шум залевы закалыхваў мяне, салодкі пах вады ўсыпляў маю прытомнасць.

– Што гэта было…што за грукат?.. – млявым голасам спытаў я.

– Гэта быў буйны град, ледзяныя шары. Для гэтай мясцовасці характэрная з'ява. Баяцца няма чаго, вы ў бяспецы.

Падчас граду, пару кавалкаў лёду заляцелі праз прабоіну і хутка расталі. Я нават не паспеў зарыентавацца, калі адзін круглы шар лёду ўляцеў у мой бок, потым імгненна стукнуўся каля мяне і разляцеўся. Пасля чаго я павярнуўся і ўбачыў дробныя лужыны.

Затым я цяжка паглядзеў на Ф-11, у вачах маіх цямнела… Я засынаў.

Прачнуўся ўжо раніцай наступнага дня. У пятніцу было светла і ціха. Прабоіна ў караблі ўжо не тлела, кроплі дажджу астудзілі яе. Толькі провад па-ранейшаму трохі іскрыў.

У мяне было яшчэ шмат пытаннеў да робата, але які з іх самы важны, я пакуль не разумеў.

Робата Ф-11 паблізу не было, мабыць, ён сышоў. Я ўстаў, падышоў да штурвала, сеў на крэсла. Пры гэтым імкнучыся не рухаць правым плячом, яно яшчэ балела. Цвёрдае, трэснутае шкло насупраць мяне было напаўпразрыстым, светла-карычневым з-за бруду. Агледзеўшы ўсю панэль кіравання, лямпачкі, кнопкі і экраны – я дакладна ведаў, што націскаць. Усё, што мне ўдалося зрабіць, дык гэта пазбавіць провад ад іскраў. Больш добрых навін не было. Нічога не працавала. Кампутары былі пашкоджаны не толькі знешне, але і знутры.