Страница 50 из 50
Супакойцеся, дзядзечка, я не збiраюся рабiць з яго святога. Я згаджаюся з Вамi, што чалавек гэты быў страшны, а часам нават жудасны. Але ў самыя апошнiя днi азарэнне прыйшло i да яго. Гэта ж ён, ён, а не хто другi схапiў рукамi мяне за галаву i сiлком адхiлiў мой позiрк ад...
А цi не здаецца Вам, дзядзечка, што Ваш бацька быў бы зусiм другiм чалавекам, калi б мы былi не такiмi. Не папракайце мяне, калi ласка, што я хачу кiнуць у Вас камень. Я ведаю i высока цаню Вашы вартасцi. Ведаю я i тое, што дзядуля бываў жорсткi i несправядлiвы з Вамi i маёй мамай. На нашу агульную бяду ён думаў, што мы прыкладныя хрысцiяне... Не спрачайцеся: пасля дзядулевай смерцi я пазнаёмiлася з людзьмi, у якiх, вядома, ёсць свае недахопы, свае слабасцi, але жывуць яны так, як таго патрабуе вера, i сэрцы iх перапоўнены мiласэрнасцю. Калi б дзядуля жыў сярод такiх людзей, магчыма, даўно ўбачыў бы ён тую дарогу, на якую стаў толькi перад самай смерцю.
Яшчэ раз хачу сказаць: я не збiраюся абвiнавачваць нашу сям'ю, каб абялiць i апраўдаць таго бязлiтаснага чалавека, якi стаяў на яе чале. Не магу я забыцца таго, што бабулiн прыклад павiнен быў бы адкрыць яму вочы, а ён так доўга рабiў толькi адно - помсцiў, як мог, за сваю крыўду... I дазвольце яшчэ мне сказаць, чаму я, урэшце, апраўдваю яго, там, дзе былi скарбы нашы, там былi i сэрцы нашы - мы толькi i думалi пра гэтую спадчыну, якая магла нам не дастацца. А сябе апраўдаць мы, вядома, можам: вы былi чалавекам справы, я беднай жанчынай... I тым не менш усе мы, акрамя бабулi, жылi не так, як трэба жыць. Думкi нашы, жаданнi нашы, учынкi нашы былi адарваны ад веры. I душы нашы, рукi нашы цягнулiся да золата, грошай, багацця, у той час як дзядуля... Цi зразумееце Вы мяне, калi я скажу, што сэрца яго было не там, дзе было яго багацце. I я магу паклясцiся, што дакумент, якi ад мяне так старанна хаваюць, з'яўляецца вырашальным доказам гэтага.
Спадзяюся, дзядзечка, што Вы пачуеце мяне, i з нецярпеннем чакаю адказу.
Янiна.