Добавить в цитаты Настройки чтения

Страница 15 из 18



                                                    пустэльна-чорныя,

I сцёгны, што калыхаліся мерна і мякка...

Ах! Неба — глыба блакіту — рухнула пад ногі,

I сонца — граната ручная — вясёлкай

                                                        пырснула ў вочы —

А крылцы, два ветразі, вецер, хапаючы

                                                             да знямогі,

Неслі Дзеда хартамі па слядах дзявочых.

Пёр! Быў гэта ні марш, ні бег, ні хада,

Толькі танец семнаццаці год у цвеце,

Толькі плыўны парыў адбівала вада,

Проста кажучы: нешта незвычаннае ў свеце.

Улёг Дзед за дзяўчынай — заняло ажно

                                                    дых бегуну! —

Ссушаных кіламетраў кінуў за плечы ці мала,

А катрынка конная мелодыі са сну

Па зямлі, па вадзе, па небе снавала —

Дзед — Бабка: адлегласць Амерыка — Гдыня,

Памножаная на буру, імглу, нуду і памрокі —

А адлегласць Дзед — дзяўчына

На пяць,

             на чатыры,

                              на тры,

                                         два крокі!

О сэрца, што за прутамі рэбраў дрыжыць

                                                         як птах,

О дыханне, што лашчыць, о запал,

                                              што палам вые.

І о... на жаль — сямідзесяці гадоў жах!

I о... на жаль — валасы сівыя!

Дзяўчына прыстоіла: залп чорных вачэй

                                                      без жалю!

Паранены рукі раскінуў — аж іскры з вачэй —

А дзяўчына ўпала яму на грудзі, як мальва...

«Мацней прытуляй, цалуй гарачэй!»

Дык гэта ж дзень белы, дык гэта ж мястэчка!

...Водзван плыве ад ветру,

Вітаючы песеньку, што танцуе над рэчкай:

«Вырасла ў полі белая кветка...»

Сон — не сон? Байка пакропленая?

                                                   Успамін позні?

(Валасы... пэўна, вецер, што над галавой

                                                   заплакаў...)

Ліхаманка трапічная ад афрыканскага позірку?

Свет напачатку? Зноў жыццё да смаку?



З-пад цяжару пяцідзесяці гадоў светла

Мелодыя маладосць выграбала —

«Вырасла ў полі белая кветка...»

Ой, грала катрынка, грала!

I дзяўчына прызналася ўрэшце яму са слязамі

                                                    ў вачах:

«Я твая адзіная, ад пачатку свету царую.

Маю сукню з чорнага паркалю́. Па начах

Вяжу шыдэлкам світэры, вышываю іх і цырую.

Шмат гадоў я хавала ў кубел безупынку

Да касцёла палову дарогі на потым, употай,

Аж перамаглі ўспаміны пра маладую дзяўчынку

У нядзелю, якая дрыжала зелянінай і пазалотай —

I ў схоўню палезла. А дрыжала рука невыносна,

Калі дарогу няздзейсненую і дрымотны час

Тут, на грудзях, пад блузкай хавала зайздросна,

Каб сваю маладосць перажыць яшчэ раз.

Далей ужо ведаеш: мы мелі палову дарогі —

Ты павярнуў — а ўва мне быццам кветка распусцілася зноў!

Маладосць крыніцай прабілася, мяне панеслі ногі

У кіламетры, назбіраныя за пяцьдзесят гадоў...

Два і два — чатыры, шэсць і шэсць —

                                         і дванаццаць ёсць —

Беглі гадзіны, памножаныя на кіламетры звітыя,

А з кожным здабыткам гасне бабчына маладосць —

Дзеда цягне катрынка — а Бабулю світэры.

Забыліся пра пацалункі, абдымкі, слёз узбліскі

(Вечар мачаў хадулі брудныя ў сажалцы шэрай).

Цяжкі зварот да дому — і дарога не блізкая —

Ногі іхнія грузлі ў пяску і валакліся

                                          ў траве сшэрхлай.

Былі ўжо амаль на палове дарогі,

Калі ўпаў на галовы ім птах начны, як жар,—

I — ад старасці, пакуты, трывогі

Дзеда і Бабу... хапіў удар!

Далей лягчэйшай была задача,

Бо, як ведаеце, меў крылцы Дзед,

Бабка (напачатку было зазначана)

Шыдэлкі мела, на якіх магла пнуцца ў свет.

У амурчыкаў ператварыліся ўдваіх спакваля,

Адна з шыдэлкамі, другі меў крылцы нянаскія —

Кірунак: неба, ну і voilá!

Дзве дзюркі ў носе, і скончана казка.