Трава і камень

Лірычнае крэда літоўскага паэта Ю. Марцінкявічуса — жыццё і яго высокае гарэнне, усведамленне адказнасці перад сабой і людзьмі.

ЮСЦІНАС МАРЦІНКЯВІЧУС

КРЫЛАТЫЯ СОСНЫ

БЕЛАЯ БЕСТУРБОТНАСЦЬ

ПЕРШЫ ТРАКТАР

ЗАХАД

***

ЗАМЁРЗЛАЕ МОРА

ВЯСНА

КРЫЛАТЫЯ СОСНЫ

ТАКІ ВЕЧАР

РУХ

ГАРЛЕМАЎСКІ МАТЫЎ

СПРОБА ЗНАЙСЦІ

***

ПАКАЛЕННЕ

ДОШКА ДЛЯ АБ’ЯЎ

***

АДЗІНСТВА ТРАВЫ I КАМЕНЯ

***

ТЫЯ ВОКНЫ

АСЕННЯЯ ПРАГУЛКА

СЦЯЖЫНА Ў ПУШЧУ

ГАРУЧЫ КУСТ

ПАХМУРНАЯ РАНІЦА

НАШЫ МАЦІ

ПЯЮ ЛІТВУ

ВЕТРАКІ

ЯК РАСТУЦЬ ДЗЕЦІ

ДАРОГА З ДОМУ

ЛОДКІ НА БЕРАЗЕ

ЧАКАННЕ ВЯСНЫ

ЛЕТНЯЕ УРАЖАННЕ

ЖНІВЕНЬ

НОЧ ЗДЗЯЙСНЕННЯЎ

ТУМАН НАД НЁМАНАМ

ПАД АСЕННІМ СОНЦАМ

ПРЫВІД

АНТОНАЎКІ

ЦІШЫНЯ

ЗІМА МАЙГО БАЦЬКІ

ЛОСЬ

ПАМІРАЕ РАКА

ПЕРШЫ ЎСХОД СОНЦА

ДУША НАПОЎНІЛАСЯ КРЫКАМ ЖУРАЎЛЁЎ

ЦЁМНЫ ВЕЧАР

КАЛЯ МОРА

***

БРАТ

СТАРАЯ АЗБУКА

РЭХА

ВЕЧАР: АТАМНЫ СТРАХ

УСМЕШКА НА ВУЛІЦЫ

ПАЧАТАК ЭПАСУ

***

ПАКУЛЬ СПЯЦЬ ДЗЕЦІ

ДЗВЕ ЖАНЧЫНЫ

НА ЗОЛКУ

ЛЕТА

ВЫСЕЧКА ЛЕСУ

РАНІЦА Ў ЛІТВЕ, ІДЫЛІЯ

АСЕННЯЯ АХВЯРА

ЛЯ ТРУНЫ

ШЫПШЫНА

НАТХНЕННЕ

ІСНАВАННЕ

СТРАЧАНЫ ЧАС

ПАЛЁТ ПТУШКІ

ПАД ЗОРКАЙ ВЫСОКАЙ

ЛІПА

ВЯРТАННЕ ПТУШАК

РАЛЛЯ

***

***

КРАЯВІД

ЧАС

АПЛАКВАННЕ БРАТА

***

***

***

***

***

ЛАГОДА ГЭТАЕ ЖЫЦЦЁ

АПОШНЯЯ БАЛАДА

ЖЫЦЦЁ ПАЭТА

БАЛЬШАК ВАЙНЫ

ПОЎНАЧ І

ПОЎНАЧ ІІ

***

ЛІТВА

КАБ СПЯВАЎ ПРА ЦЯБЕ

ШЧАСЦЕ, ШТО МАЮ ЦЯБЕ

ГАВАРЫЛА

***

РАНЫ

НЁМАН II

ПАЭТ

ІМГНЕННЕ

ІМГНЕННЕ

***

ТВОРЧАСЦЬ

***

АКНО

***

***

***

***

МОВІЎ ЖЫЦЦЁ

ЗЯМЛЯ ЎЗДЫХАЎ

РАТАЙ

ІДУЦЬ КАМЯНІ

***

ЛЕТНІ ПСАЛОМ

НАРОДНАЯ ПЕСНЯ

P. S.

СЛОВА ЧОРНАЯ КВЕТКА

ПСАЛОМ ДОМУ

ПАХАВАННЕ

***

***

КАІН

ТРЫПЦІХ

РАДАСЦЬ З ТАБОЮ

***

ВОСЬ Я — ТЫ!

ГЭТЫХ ДВА СЛОВЫ

ПРЫСВЯЧЭННЕ

ЗАКЛІНАННЕ

***

***

ВЕЧАР ВІЛЬНЮСА

***

НЯДЗЕЛЯ

***

***

ІДУЧЫ

***

У НАКІРУНКУ ДОБРЫХ СЛОЎ

ІШЛА БАГОЎКА ПА ВЯСЁЛЦЫ

notes

1

2

ЮСЦІНАС МАРЦІНКЯВІЧУС

ТРАВА I КАМЕНЬ

Трава і камень: Вершы. З літоўскай.— Мн.: Маст. літ., 1981 — 159 с., 1 л. партр. (Паэзія народаў СССР)

Рэдактар Н. I. Тулупава.

Мастак М. А. Вецік.

Мастацкі рэдактар У. М. Якунін.

Тэхнічны рэдактар Л. М. Шлапо.

Карэктар Т. В. Трубач.

КРЫЛАТЫЯ СОСНЫ

БЕЛАЯ БЕСТУРБОТНАСЦЬ

Белым-бела ўсё навокал, белым-бела!

Паміж небам і зямлёй расталі межы.

Бестурботна снег палотны свае сцеле,

Вее радасцю ягоны подых свежы.

Я прыжмуруся, ўпаду ў сумёт дзе-небудзь,

Як пад сонцам, расхіну наросхрыст грудзі —

Хай пальецца белізна мне ў сэрца з неба

Бестурботнасцю пяшчотнай і бясконцай.

1958

ПЕРШЫ ТРАКТАР

Цені клаліся на паплавы,

чэзлі сонца барвяныя блікі.

Урачыста над цішаю плыў

гул званоў, што на пацеры клікаў.

А ў ваколіцы дню наўздагон

першы трактар гурчаў дзелавіта.

Людзі беглі, забыўшы пра звон,

каб дзівосным тым дзівам дзівіцца.

I ў гурчанні матора глухім звон

свой голас нашчэнт замарудзіў:

можа быць, першы раз перад ім

шапкі скінуць забыліся людзі.

1956

ЗАХАД

Ніколі не бачыў

Такога прыгожага захаду сонца.

I ў светлым настроі такім

Я ніколі не быў.

Рассеяліся ўжо на ўсходзе

Грымотныя хмары,

I сэрца нарэшце

Знайшло супакой,

Здаецца, нібыта я змог

Разгадаць таямніцу,

Якая патрэбна для ўсіх

I святая для ўсіх.

Не ведаю толькі:

Ці хопіць жыцця,

Каб паспець мне пра гэта

Хоць трохі сказаць.

1958

***

Хачу гаварыць пра зямлю,

Ды слоў не хапае ў мяне,

Таму гаварыць буду словамі іншых.

Я чуў, пра зямлю гаварылі «мая».

I людзі, сціскаючы зубы,

Ад ворагаў і ад сяброў баранілі

Змест гэтага слова.

Я чуў, як маліліся людзі зямлі

I ў шчырых малітвах прасілі:

«Ты, родная наша матуля-зямля,

Нас накармі, апрані нас».

Я чуў, пракліналі людзі зямлю,

I ў гэтых праклёнах бяссільных

Спрадвечнаю скаргай гучала жальба:

«Не маці ты — мачыха злая».

Я чуў, называюць «нашай» зямлю,

Аб ёй прыгажэй і не скажаш.