Добавить в цитаты Настройки чтения

Страница 9 из 11

– 

Эзо…п – деди у товушини баландлатиб – хали сенга энг лаззатли таом тайёрлаб қўйгин деб айган эдим, эсингдан чиқмадими?

– 

Йўқ хўжайин, эсимда.

– 

Қани олиб чиқ.

Эзоп устига рўмолча ёпилган таомни олиб келади.

– 

Ие. бу оддий тилку.

– 

Ха хўжайин бу тил, энг ёқимли сўзлар, ҳам мехр – мухаббат, ҳам бир-бирини эркалаш, хурматлаш барчаси шу тил туфайли.

– 

Чиндай ҳам шундай, ақлингга баракалла, энди бизга дунёдаги энг бемаза нарсани кўрсат.

– 

Хозир – деди Эзоп яна бир ликопдаги тилни кўтариб – Мана хўжайин.

– 

Бу хам тил-ку, нима бизни масхара қилмоқчимисан?

– 

Ундай эмас хўжайин, хазилашаётганим йўқ, дунёда барча ёмон ишлар, хиёнат, фирибгарлик, уруш – жанжаллар шу тил туфайли, жамики фисқи – фужур, иғво, товламачилик каби иллатлар шу тил туфайли.

– 

Яшавор Эзоп – деди Дродо чайқалиб ўрнидан тураркан Эзопнинг елкасига қоқиб – Қул бўлсанг ҳам ақлинг етарли. Бор яна шароб келтир, тўйиб бир ичайлик токи ғам ва андухлар буткул чекинсин.

– 

Дродо бугунча етарлича ичдинг энди тўхтат – деди миледи қатъий охангда.

– 

Сен жим ўтир танноз, Аргос билан кўз уриштириб ўтирганингни эрим билмайди деб ўйладингми?

– 

Дродо биз сенинг меҳмонимиз, бундай ҳақоратлар яхши эмас.

– 

Ичингдан нима ўтаётганини билмайди деб ўйлайсанми, яхшиси мендан узр сўраб тавба қил, йўқса ёмон бўлади.

– 

Мени қаттиқ хафа қиляпсан Дродо, эртага ўзинг хижолат бўласан.

– 

Сендан…а, сен менинг қанчалик қудратли одам эканимни билмайсан, мени файласуф эканлигимга ақлинг етмади.

– 

Майли, майли фақат зўрман деб чиранаберма.

– 

Сен қуёнюрак билан гаров ўйнаб кимлигимни кўрсатиб қўймоқчиман, тушундингми?

– 

Тушундим.

– 

Гаров ўйнайсанми?

– 

Нима деб гаров ўйнаймиз?

– 

Мен бутун бошли денгизни сувини симириб ичиб юбораман, сен томоша қилиб ўтирасан.

– 

Дродо кайфинг ошиб қолди, яхшиси кириб ухла, биз эса жўнайлик.

– 

Ха…а қўрқоқ, кўрдингми. мени қандай қудратли эканимни биласанда.

– 

Ёш болага ўхшама, хечбир кимса денгиз сувини ичиб юбораолмайди.

– 

Мен эса ичаман.

– 

Хўп, нима деб гаров ўйнаймиз?

– 

Сен эртага ўз гувоҳларинг билан кириб келасан, мен уларнинг олдида денгиз сувини симириб ичиб ташлайман.

– 

Хўш кейинчи?

– 

Сўнгра менга барча молу-мулкингни ютқизган бўласан, сени қул қилиб оламанда кишанлаб қўяман.

– 

Борди-ю ичаолмасанг нима бўлади?

– 

Унда барча мол-мулким, хатто хотиним ҳам сенга ўтади, тушундингми?

– 

Пушаймон бўлмайсанми?

– 

Асло

– 

Майли сен айтганча бўлақосин. Эртанги пушаймонинг иш бермайди.

– 

Ҳали кўрамиз йиғлаб ялинишларингни, хой хабаш қани.

– 

Мен бу ердаман хўжайин – деди қарсак товушини эшитиб кириб келган қора хабаш – нима хизмат буюрадилар.

– 

Бор ертўладан яна май келтир, унга чўмиламиз.

– 

Май қолмади, барчасини ичиб тугатишди.

– 

Ахмоқлар сенларга кўрсатиб қўяман, Эзопни боғлаб қўйиб калтаклаймиз, қани олиб келинглар, бир мазза қилиб томоша қилайлик.

– 

Хўжайин ундай қилманг, баданимнинг калтак емаган соғ жойи қолмаган, жоним оғриса бирор кори-хол қилиб қўяман.

– 

Унга тегма – деди ғазаб билан Милейка – бегуноҳ бечорани калтаклатиб томоша қиласанми, садқай одам кет.

– 

Хой хабаш нега қараб турибсан бу танноз хотинимни оёғидан осиб қўйамиз, додлашини эшитиб мазза қиламиз, қани бошла.

– 

Одамни харнарса бўлгани яхши, сен билан эртага гаплашамиз, еғлабтиб ялинтирмасам Милейка отимни бошқа қўяман. Уни олиб кириб ухлатиб қўйинглар.

***

– 

Вой бошим, вой ўлибқоламан Эзоп қаердасан?

– 

Мен шу ердаман хўжайин.

– 

Бошим ёрилиб кетай деяпти, худди арилар уя қуриб олгандек. Менга нима бўлди, хеч нарсани эслайолмайман.

– 

Маст бўлиб олиб анча иш кўрсатдингиз.

– 

Миям қурсин мени, асло ақлим кирмади. Нималар қилдим бир бошдан айтиб берсангчи.





– 

Анчагина машмаша қилдингиз, меҳмонларни қувлаб солдингиз, бекамни ҳам анча хафа қилдингиз.

– 

Оббо, ёмон ишлар бўлибди-ку.

– 

Бу ишлар “холва” энг ёмони хали олдинда.

– 

Нима бўлди?

– 

Денгизнинг сувини буткул ичиб юбораман деб Аргос билан гаров ўйнадингиз. Ўртача барча молу-мулкингиз, хатто бекамни ҳам тикиб юбордингиз.

– 

Тамом бўлибманку.

– 

Шунақа хўжайин, улар хали замон гувохлари билан кириб келишади, тайёрланаберинг.

– 

Энди нима қиламан, қул бўлиб қоламан-ми.

– 

Буни ҳам айтингиз, хар холда жуда ёмон иш бўлди.

– 

Бирор чора изласангчи Эзоп, ахир сен масалчисан-ку.

– 

Мен бир қул бўлсам, нима ҳам қилаолардим.

– 

Сен қувонганинг йўқ, шундайми?

– 

Сизнинг бошингизгам кўргилик келса биз қувонармидик.

– 

Йўқса нега илжайиб гапирмоқдасан?

– 

Шундай ўзимча.

– 

Шундай ўзимча.

– 

Гапир, бирор чора топганга ўхшайсан.

– 

Борди-ю топсам мени озод қиласизми?

– 

Сўз бераман сени қулликдан озод қиламан.

– 

Хўжайинлар ноилож қолганда ваъда бераверишади, кейинроқ бориб гапларидан тониб юбораверишади.

– 

Тезроқ бўлақол, юрагим бардош бермайди, гапир.

– 

Айтганимларимни яхшилаб ўқиб олинг, озгина адашсангиз чатоқ бўлади.

– 

Яхши барча айтганларингни уқиб оламан, ўтир, шошилмай нима қилишлигим лозимлигини айтиб бер.

– 

Яхши …

– 

Сен ёнимдан асло узоқлашакўрма.

***

– 

Дродо уйдамисан?

– 

Албатта уйда бўламанда.

– 

Мени сени қочиб кетган бўлсанг керак деб ўйлаган эдим.

– 

Шундай омадли иш кутаётганда мен қочиб кетаманми?

– 

Сен бугун тамом бўласан, молу-мулкинг, хотининг, қулларинг меники бўлади.

– 

Мен бунинг аксини қилмоқчиман.

– 

Бутун бошли денгиз сувини симириб ташлайман десангу, яна баланддан келганингни қара.

– 

Мен сўзимни устидан чиқадиган одамман.

– 

Сўзингдан тонмайсанми?

– 

Асло.

– 

Йўқса денгиз бўйича борамизда унинг сувини симириб ичиб ташлайсан.

– 

Шу бугун демоқчимисан?

– 

Албатта.

– 

Йўқ вақтини келишганимиз йўқ, қачон хохласам ўшанда ичаман.

– 

Сен ғирром экансан.

– 

Сен эса ақлинг паст одам экансан, сувни қандай холатда ичилади.

– 

Бу сенинг ишинг.

– 

Ундай бўлса билиб ол, денгиз суви шўр бўлади уни сен чучук сувга айлантириб беришинг лозим, акс холда бир хўплам ҳам ичмайман.

– 

Дродо сен мутахим одам экансан.

– 

Мен файласуфман, бу донишманд дегани, сен бечора сўз ўйинини фахмламай гаров ўйнаб ютказиб қўйдинг.

– 

Мен хали ютқуздим хамми?

– 

Албатта, бор будингни менга бой бердинг.

– 

Бекорларни айтибсан, барча мулкингни менга ютқазиб қўйдинг.

– 

Қани бўлмасам айтганларимни бажаргин.