Добавить в цитаты Настройки чтения

Страница 51 из 77



пра клясы і ўсякія масьці,

што нейкія клясы ў ліхой барацьбе

крывёй здабылі сабе шчасьце...

_________

Цішыню парушылі вятры,

гул матораў і асада места.

Ля парогу на асінавым кастры

я знайшоў нярадасную вестку:

«Выбачайце... і самой шкада,

што чаўны спыніліся на мелі...

Штосьці ’шчэ я думала згадаць,

але неяк думкі анямелі»...

_________

Гаварыла і «так» і «але».

Словы смольна ўеліся ў памяць.

Час прайшоў, а на ліпкай смале

засталася пажоўклая пляма.

Я сьціраў яе колькі разоў —

ня сьціраецца, як ні сьцірай ты...

_________

Я ведаю, ты не са мной, —

другому дзьверы адчыняеш, мусіць.

І ліпень гліцаю лясной

нам сьцежак росных не патрусіць...

_________

Месяц ліпень, і места Глыбокае...

Ля вазёраў журыліся клёны.

Усьміхалася сінявокае

раньне полыску хваль зялёных;

трапяткое яно і чысьцюткае,

нібы сочыва струн крынічных,

напаўнялася рознымі чуткамі...

_________

Ня спляміцца і не заліпне

у памяці месяц ліпень...

Ня тое, што ў снох красуе,

у сэрцы сваім нясу я,

а сьвежую рану разлому

нясу на пацеху злому...

_________

Вечарэла, стомлены, ля ганку

слухаў, як зьвіняць і пахнуць мёдам ліпы.

Смуглатварая, танклявая цыганка

моцным поглядам вачэй сваіх прыліпла:

— Сінявокі, журышся?.. Карысьці

з гэтага, павер мне, аніякай.

Бацька мой, расказваюць, калісьці

слухаў музыку пчаліную і плакаў.

Доўга млела кроў яго у жылах,

і журбою выцьвіла-б дазваньня,

калі-б сэрца не прываражыла

хмелівам п’янкім цыганскае каханьне.

__________

Стомлены цяжкімі думамі, ля ганку

слухаў, як зьвіняць і пахнуць мёдам ліпы.



Маладжавая прыгожая цыганка

моцным поглядам вачэй сваіх прыліпла.

— Чарнавокі, журышся? Карысьці

з гэтага, павер мне, аніякай...

Бацька мой, расказвалі, калісьці

слухаў музыку пчаліную і плакаў.

— Кінь, красуня, на чырвонага валета.

Рукі белыя твае пазалачу я,

калі сэрца неспакойнае адразу

з вуснаў мудрасьць слоў тваіх адчуе.

Не хвалюся храбрасьцю вялікай —

да маны жыцьцё не прывучыла..

_________

З-пад стэпаў-пустак прытаўкліся

жаўтагрывістыя хмары...

Ляглі на сінім неба твары —

над ліпкай цьвільлю трупнай тлі,

тугой, тхнівом пярхотнай гары,

брынялым сочывам ральлі,

няспорам, сном зялёнай сьпелі —

і ўвачавідкі скамянелі...

У даўкім вобмегу зямлі

на’т камяні і тыя млелі;

чаўны спыняліся на мелі,

і хвалі сінія гулі

ад гневу, хрыплі і нямелі,

чарнелі, быццам-бы вуглі,

ды, грозна коцячыся ў далі,

жуду маўклівую гайдалі...

Вятры з заходняй стараны

сьпіраліся з наплывам чэрні.

А мы ад раньня да вячэрні

ўсе чыста — дочкі і сыны —

маліліся, каб тыя церні,

вянкі разбойнай сатаны,

рукамі прышлае напасьці

на цемя сатане пакласьці...

__________

Нарадзіліся марудна і дасьпелі

думкі тыя... Сталася... Карай,

несьмяротны пакараны край —

пакланіўся сын Вэнэцуэлі.

Вер на слова: вымавіць ня сьмелі

вусны слова цяжкага «бывай».

Пакідаў цябе, мой родны край,

як чаўны спыніліся на мелі...

Адцьвілі сады і адшумелі

і прыцьмеў у сэрцы сіні май.

Нават песьні раптам анямелі,

адплываючы ў нязнаны край...

_________

Заставацца — небясьпечна,

а пайсьці — бліжэй да згіну.