Страница 63 из 63
Русіфікатарская палітыка савецкіх уладаў ёсьць найважнейшым крытэрам для ацэнкі пазыцыі і дзейнасьці беларускіх палітычных колаў і той часткі грамадзтва, якая ўва ўмовах нямецкай акупацыі імкнулася да захаваньня і ўзмацненьня сваёй нацыянальнай ідэнтычнасьці. Досьвед падказваў ім, што даваенныя прынцыпы савецкай нацыянальнай палітыкі ня зьменяцца і пазьней, а пасьляваенная рэчаіснасьць пацьвердзіла гэтыя прагнозы. Таму, з гледзішча нацыянальных інтарэсаў, іх дзеяньні былі апраўданыя, дарма што яны не маглі прывесьці да стварэньня самастойнай беларускай дзяржавы. Гэтыя дзеяньні ўмацоўвалі нацыянальную самасьвядомасьць грамадзтва і стварылі факты, якія сьведчаць, што стаўленьне нямецкай цывільнай адміністрацыі да беларускай справы было лепшае, чым пры савецкай уладзе. Той факт, што ў зьняволенай беларускай сталіцы працавалі толькі беларускія школы, аў вызваленай — амаль толькі расейскія, дастаткова сымбалічны і не патрабуе камэнтараў. Гэтай ацэнкі не мяняе факт нацысцкага генацыду, бо колькасьць ахвяраў НКВД у саміх толькі Курапатах пад Менскам не саступае памерам эсэсаўскіх злачынстваў падчас усіх карных акцыяў у Беларусі.
Сьпіс скаротаў
АК — Армія Краёвая
БІП — Бюро інфармацыі і прапаганды Галоўнага камандаваньня АК
БКА — Беларуская краёвая абарона
БКС — Беларускі камітэт самапомачы
БНА — Беларускае народнае аб’яднаньне
БНК — Беларускі нацыянальны камітэт
БНП — Беларуская незалежніцкая партыя
БНС — Беларуская народная самапомач
БНР — Беларуская Народная Рэспубліка
БНТ — Беларускае навуковае таварыства
БСА — Беларуская самаахова
БССР — Беларуская Савецкая Сацыялістычная рэспубліка
БЦР — Беларуская цэнтральная рада
ВКЛ — Вялікае Княства Літоўскае
ГАБ — Генэральная акруга Беларусь
ГГ — Генэральнае губэрнатарства
ГК АК — Галоўнае камандаваньне Арміі Краёвай
ГПО — Генэральны плян «Ост»
КП(б)Б — Камуністычная партыя (бальшавікоў) Беларусі
КПЗБ — Камуністычная партыя Заходняй Беларусі
НДР — Нямецкая дэмакратычная рэспубліка
НСРПН — Нацыянал-сацыялістычная рабочая партыя Нямеччыны
ПБН — Партыя беларускіх нацыяналістаў
РННА — Расейская нацыянальная народная армія
РОА (Русская освободительная армия) — Расейская вызваленчая армія
СБМ — Саюз беларускай моладзі
СД — Служба бясьпекі
СС (Schutzstaffeln) — Ваенізаваныя ахоўныя атрады
УКП(б) — Усесаюзная камуністычная партыя (бальшавікоў)
УКБ — Ударны кадравы батальён
УПА — Украінская паўстанцкая армія
ФРН — Федэрацыйная Рэспубліка Нямеччына
ЦА ЦК ПАРП — Цэнтральны архіў Цэнтральнага камітэту Польскай аб’яднанай рабочай партыі
AAN — Архіў новых актаў у Варшаве
AGKBZH — Архіў галоўнай камісіі па расьсьледаваньні гітлераўскіх злачынстваў у Польшчы
ATW — Амэрыканскі вайсковы трыбунал
HJ — Гітлерюгенд
HSSPF (Hoherer SS-und Polizeifiihrer) — Галоўнакамандуючы СС і паліцыі
HSSPF RМ u WR (Hoherer SS-und Polizeifiihrer Russland-Mitte und Weissruthenien) — Галоўнакамандуючы СС і паліцыі Цэнтральнай Расеі і Беларусі
ОКН (Oberkommando des Heeres) — Галоўнае камандаваньне сухадольных войскаў
ОТ — Ваенна-будаўнічая арганізацыя Тота
RFSS (Reichsfiihrer SS) — Райхсфюрэр СС
RKO — Райхскамісарыят Остлянд
RKU — Райхскамісарыят Украіны
RMfdbO (Reichsministerium fur die besetzten Ostgebiete), ОMi — Імпэрскае міністэрства ўсходніх земляў
RSHA (Reichssicherheitshauptamt) — Галоўная ўправа бясьпекі Райху
SSPF (SS-und Polizeifiihrer) — Начальнік СС і паліцыі
ZWZ ((Zwiazek Walki Zbrojnej) — Зьвяз узброенай барацьбы