Адзiнота на стадыёне

* * *

Вечарэла. Мужчына i жанчына сядзелi за белым сталом у кавярнi марпорта. Высока над пiрсам стаяў скрылiк маладзiка.

— Паштоўку з бананавым дрэвам я сабе набыў.

— Нашто яна табе? — жанчына глядзела на маладзiк.

— Вырашыў даведацца, чаму дзед з папугаем прадае менавiта гэтую паштоўку.

— Даведаўся?

— Так.

— I чаму?

— Таму, што бананы тут не выспяваюць.

— Пры чым тут бананы? Яны не выспяваюць, бо не хапае цяпла...

— I шчасця тут няма, бо яму не хапае цяпла, — перабiў яе мужчына. — Ён табе абяцае. Разумееш?! Ён табе абяцае шчасце i каханне ў наступны раз, калi ты зноў прыедзеш сюды. За абяцанне ты плацiш грошы. Другiя табе нават не абяцаюць кахання. А ён тым i адрознiваецца, што абяцае. Праз год ара зноў будзе сядзець навязаны, зноў будзе гадаць i прарочыць, толькi ў другiм горадзе...

— Глупства, — спынiла яго жанчына.

— Чаму?

— Глупства, вось i ўсё. Гэты хабёл з папугаем не такi разумны, як ты думаеш.

— Можа, i так, але гэты хабёл знайшоў, як пяцiкапеечныя паштоўкi прадаваць за рубель.

— Гэта знайшоў не ён.

— А хто?

— Не ведаю. Спытай лепш у мора. I давай не будзем пра папугая, пра папугаяў. Усе яны папугаi.

— Добра, не будзем. Зрэшты, мы пра iх i не гаворым. Мы гаворым пра каханне, якога няма.

— Нашто ты купляў у яго паштоўку?

— Каб зразумець, як працуе сiстэма.

— Зразумеў?

— Зразумеў.

— I цябе больш не цiкавяць паштоўкi?

— Не цiкавяць.

— Шкада. Я страцiла клiента. Не крыўдуй. Калi цэлы дзень прастаiш за прылаўкам, усе людзi ператвараюцца ў клiентаў. Непрыемна, але гэта так. Не будзем больш гаварыць пра паштоўкi.

— Згода, — сказаў мужчына. Ён устаў i падышоў да буфетнай стойкi. Буфетчыца сварылася з дзябёлай эстонкай. Буфетчыца не дала рэшты i пераконвала эстонку, што, маўляў, налiла больш соку. Эстонка патрабавала вярнуць грошы i даць кнiгу скаргаў. Буфетчыца вярнула рэшту. Інцыдэнт скончыўся. Мужчына заказаў дзве кавы i вярнуўся за стол.

— У мяне заўтра вольны дзень, можна куды-небудзь паехаць, — сказала жанчына.

— Я тут нiчога не ведаю.

— Ёсць неблагi пляж, толькi туды трэба плыць на катэры.

— Можна i на катэры.

— А калi будзе дождж?

— Дажджу не будзе.

— А калi ён усё ж такi будзе?

— Паплывём на падводнай лодцы, — сказаў мужчына.

* * *

Дажджу не было. "Ракета" на падводных крылах, абагнуўшы пiрс з маяком, выйшла ў мора. Мужчына курыў на верхняй палубе. Жанчына стаяла побач. Па дарозе яны сустрэлi такую ж самую "ракету" на падводных крылах, што iшла ў процiлеглым кiрунку. Жанчына памахала рукою, i нейкi чалавек у белай кашулi памахаў у адказ. "Ракета" прышвартавалася да драўлянага прычала. Акрамя мужчыны i жанчыны, на гэтай станцыi нiхто не сышоў.

— Звычайна на гэтай станцыi "ракета" не спыняецца, але яна ёсць па маршруту, i я папрасiла, каб прычалiлi, — сказала жанчына. Мужчына прачытаў на дашчанай блакiтнай будцы, што стаяла на беразе каля прычала, шыльду: "Станцыя Востраў".

— Гэта сапраўды востраў? — спытаў ён.

— Гэта не востраў, гэта гара. Рэчка разыходзiцца на два рукавы, i атрымлiваецца, што вакол гары вада. У горад мы вернемся на электрычцы.

— Цудоўная станцыя Востраў, — сказаў мужчына.

— I мне падабаецца, мы сюды ездзiлi з аднакурснiкамi. Была поўня, i мы купалiся. Ведаеш, якi цуд плаваць ноччу, калi над морам поўня! Шкада, што зараз ранiца i няма поўнi...

— Учора быў толькi маладзiк. I добра, што зараз ранiца i няма тваiх аднакурснiкаў.

— Можа, i так, — пагадзiлася жанчына.

Яны iшлi каля самай вады па вiльготным жвiры. Потым паднялiся на гару i пайшлi праз платанавы лес. Сонца вялiкiмi дрогкiмi плямiнамi ляжала на зямлi. Ствалы i галiны ў платанаў былi плямiстыя, што маскхалаты. Мужчына падумаў, што, нават калi iдзе дождж, платаны выдаюць асветленымi сонцам. Пляж, на якi прыйшлi мужчына i жанчына, быў невялiкi. Яго нiхто не прыбiраў. На светлым пяску ляжалi карчы i бярвеннi побач з сухiмi водарасцямi, выкiнутымi хваляй i высушанымi жорсткiмi касымi промнямi.

— У гэтага пляжа ёсць адна загана, — жанчына сказала хутчэй сабе, чым мужчыну.

— Якая?

— Часам у гэтую бухту мора прыносiць нафту. Яе амаль не вiдаць.

Жанчына зайшла ў ваду. Зiхоткая, што срэбра, вада пасыпалася з яе далоняў.

— Здаецца, нафты няма.

Мужчына не распранаючыся лёг на гарачы пясок. Ён любiў глядзець на сонца, заплюшчыўшы вочы. Жанчына падышла i села побач.

— Як ты ставiшся да нудысцкiх пляжаў? — спытаў мужчына.

— Нармальна. А ты?

— Калi малюеш аголеную, гэта здаецца нармальным, але распрануцца самому — iншая рэч. Цяжка пераадолець сорам.

— Яго трэба пераадолець адзiн раз.

— Жанчынам лягчэй.

— Аднолькава.

— Жанчынам лягчэй. Ведаю па натуршчыках. Нават калi ў майстэрнi адны мужчыны, не кожны пагодзiцца пазiраваць аголеным.

— А чаму?

— Не ведаю. Ёсць такi факт. Высновы не мая спецыяльнасць.

— Ты саромеешся мяне? — спытала жанчына.

— Не, — адказаў ён, не расплюшчваючы вачэй. Жанчына распранулася i зайшла ў белую хвалю. Мужчына, не адкрываючы вачэй, ляжаў на пяску. Ён любiў глядзець на сонца, заплюшчыўшы вочы, калi прыемная чырвань ператвараецца ў зялёныя зоры, што плывуць i плывуць прад вачыма. Яго супакойвала кiнетыка прыроды, падпарадкаваная рытму сэрца. Жанчына выйшла з мора. Яе смуглае прыгожае цела, аблiтае сонечнасцю, свяцiлася.

— Тут дзiўны пясок, — сказала яна.

— На iм можна бясконца маляваць, — сказаў мужчына i адкрыў вочы, — а хвалi будуць змываць малюнкi. Ты будзеш пазiраваць, а я — маляваць, а хвалi будуць змываць малюнкi. Гэта цудоўна, калi малюнкi не застаюцца. Ты разумееш, гэта тое, што трэба — працаваць, ведаючы, што твае творы нiхто не пабачыць, толькi ты адзiн. А мора будзе выносiць прысуд тваiм малюнкам...

— Прабач, я не разумею.

— Гэта проста. Мы памiраем, i хваля смерцi змывае нас i нашы сляды, як марская хваля знiшчае малюнак на пяску. Кожны ведае, што знiкне. I рана цi позна знiкне памяць аб iм, але ён спадзяецца на цуд, на рай, на памяць iншых людзей... Спадзяецца на заўтра. А я — не, не спадзяюся на заўтра. Я не веру папугаю, не веру паштоўкам, не веру сонцу над морам. Я веру, што каханне тут, зараз, i я веру, што кахаю цябе...

Мужчына стаяў на пяску каля мора. Хвалi кацiлiся на бераг i вярталiся ў мора. Жанчына стаяла спiнаю да зямлi, а мужчына — спiнаю да мора. I было сонца. I быў дзень. I быў вецер. Ён маляваў на пяску. А хваля змывала малюнак. Ён маляваў аголеную жанчыну. А хваля не пакiдала i следу. Ён маляваў хутка i не паспяваў. А хваля паспявала. Ён рабiў некалькi лiнiй, i малюнак знiкаў. I ён зразумеў, што не трэба маляваць жанчыну, што яе для яго няма, што ёсць толькi ён i сонца, ён i мора. I ён пачаў маляваць сонца, мора i горад. I зноў не паспяваў. I ён зразумеў, што не трэба маляваць мора, i сонца, i горад, што ён паспее напiсаць на пяску, у прасторы памiж папярэднiм i наступным, толькi адно слова.

Вертыкаль, птушка кранае дзюбаю вертыкаль — лiтара К.Птушка iмкнецца ўзляцець, гарызанталь перакрэслiвае крылы — лiтара А.Дзве вертыкалi i агульная дыяганаль — лiтара И.Круг, вертыкаль — лiтара Ф.Кропка над И.

Мужчына паспяваў.

Ён паспяваў напiсаць слова.

Слова ў прасторы памiж папярэднiм i наступным. Кайф. Хваля. Кайф. Хваля. Кайф. Хваля. Кайф...

Потым было звычайнае — быў мужчына i была жанчына, была блiзкасць i сонца, i мора, i вецер...

— Ты маляваў мяне? — спытала жанчына.

— Так.

— Малюнкi былi добрыя?

— Так.

— Яны былi падобныя на мяне?

— Так, — сказаў мужчына.

Вечарэла. Да электрычкi яны iшлi праз платанавы лес. Светлая зелянiна платанаў трымала ў сабе дзённае святло. У электрычцы яны не гаварылi. На прывакзальнай плошчы мужчына спынiўся i, разглядаючы вежавы гадзiннiк, спытаў:

— Якое тваё сузор'е?

— Скарпiён.

— Не люблю скарпiёнаў.