Аз Iф

Гуринович Влада

Гуринович Влада

Аз Iф

Аз ╤ф

1.

Кал╕ ╕сц╕ пешк╕, то дарога ад дома да шашы займае хв╕л╕н сорак. Спачатку праз рэдзеньк╕, моцна забалочаны лясок, потым па раз'езджанай каля╕не праз разаранае поле. Яно цягнецца справа ад каля╕ны да самага гарызонту, а злева суцэльнай сцяной падымаецца яловы лес. Далей пачынаюцца дачныя ╝частк╕, за як╕м╕ размяшчаецца чатырохпалосная шаша. Шлях давол╕ не бл╕зк╕, дз╕╝на, што я не памятаю, як дабра╝ся да трасы.

Я не помню н╕чога з таго моманту, як пачал╕ вал╕цца дрэвы. Апошняе, што адб╕лася ╝ маёй памяц╕ - дзверы халупы расх╕наюцца, ╕ Я╝ген пачынае в╕шчаць, як ╕стэрычная кабета. Мус╕ць, у тую хв╕л╕ну ён моцна пашкадава╝, што вык╕ну╝ ствол. Дарэчы, пра ствол. Кал╕ мяне павязал╕ на шашы, ён бы╝ у мяне ╝ руках. Я ╕шо╝ па трасе насустрач руху, сц╕скаючы ╝ руцэ п╕сталет з расстралянай абоймай ╕ не рэагуючы н╕ на святло фар, н╕ на ро╝ а╝тамаб╕льных гудко╝, н╕ на в╕ск тармазо╝. Легкав╕к╕ аб'язджал╕ мяне справа ╕ злева. Потым нейкая фура спын╕лася пасярод дарог╕, вадз╕ла-дальнабойшчык высуну╝ся з акна ╕ до╝га мацюка╝ся, пам╕наючы 'гэтых чортавых наркамана╝'. Гэтага я таксама не памятаю. Мне расказвал╕.

Яны патрабуюць, каб я ╝спомн╕╝. Прыходзяць ледзь не штодня. Жанчына-следчы, давол╕ прыязная, з бялявым╕ кудзеркам╕ ╕ ╝ бальн╕чным халаце, нак╕нутым па╝зверх б╕рузовага швэдра ╕ шэрай м╕н╕-спадн╕цы. Чамусьц╕ пазбягае ╝н╕формы. Гаворыць ц╕х╕м, мякк╕м голасам. Став╕цца да мяне амаль з с╕мпатыяй. Хаця, быць можа, гэта проста такая гульня. 'Добры пал╕цэйск╕'.'Злы пал╕цэйск╕' таксама ёсць. Гэты за╝сёды ва ╝н╕форме. У к╕цел╕ з зорачкам╕ падпалко╝н╕ка. Глядз╕ць на мяне, як на лайно. Люб╕ць расп╕сваць ╝ фарбах, што на зоне робяць з так╕м╕, як я.

Не ведаю, чаго яны дамагаюцца. У ╕х ужо склалася агульная карц╕на. Ствол у маёй руцэ - х╕ба не в╕давочны доказ? Але ╝сё-тк╕ нешта ╝ ╕х не склейваецца. Напрыклад, дрэвы. Некаторыя был╕ выкручаны з коранем, ╕ншыя пераламаныя каля самых верхав╕н. ╤ яшчэ Дан╕к. Дакладней, яго труп. Гэтага яны не могуць растлумачыць. Мая верс╕я ╕х не задавальняе. Яны спрабуюць дакапацца да ╕сц╕ны. Знайсц╕ рацыянальнае тлумачэнне. Напэ╝на, таму яны прымушаюць мяне распавядаць пра гэта зно╝ ╕ зно╝, хаця я не магу сказаць ╕м н╕чога новага.

***

Пачалося з таго, што Я╝ген ╕ Дан╕к зно╝ пагрызл╕ся. У апошн╕ час яны заядал╕ся няспынна, праз любую дробязь. У сва╕м жыцц╕ я няшмат сустрака╝ людзей, як╕я б настольк╕ ненав╕дзел╕ адз╕н аднаго. ╤х сварк╕ часам заканчвал╕ся рукапрыкладствам. Аднойчы мне давялося л╕таральна адцягваць Дан╕ка ад Я╝гена. Той валя╝ся каля сцяны з разб╕тай рожай, а я трыма╝ Дан╕ка за ка╝нер, спрабуючы выхап╕ць нож з яго збялелых пальца╝. Я╝ген як назнарок даводз╕╝ Дан╕ка да белага калення, кал╕ той раб╕╝ся н╕бы шалёны. Часам мне здавалася, што ╝ сваёй штодзённай грызн╕ ╕ разборках яны начыста забыл╕ся, дзеля чаго мы тут.

За арэнду дома мы плац╕л╕ нейк╕я капейк╕. Зрэшты, 'домам' гэта можна назваць з вял╕кай нацяжкай. Халупа, так-сяк зб╕тая з дошак ╕ крытая толем. Усё, што засталося ад вёск╕, якую знесл╕ пасля таго, як памерла апошняя бабуля з тутэйшых. На месцы вёск╕ зб╕рал╕ся будаваць катэджны пасёлак, але нешта не зраслося, у вын╕ку тут выкапал╕ некальк╕ падмурка╝, зал╕л╕ бетонам, ╕ на гэтым справа скончылася. Цяпер недабудаваныя катэджы стаял╕ сярод зарослай крап╕вою пустк╕ ╕ шчац╕н╕л╕ся за╕ржавелай арматурай, як зак╕нутыя бункеры.

Мы был╕ тут адз╕ным╕ жыхарам╕. Халупа стаяла на кра╕ забалочанага лесу, побач з грунтавой дарогай. Дарога цягнулася ад самай шашы, пятляючы сярод пустынных палё╝ ╕ пералеска╝. К╕ламетрах у дзесяц╕ адгэтуль месц╕лася маленькая вёсачка, ужо амаль вымерлая, а за ёю пачынал╕ся яловыя гушчары ╕ балоты. Па восен╕ вяско╝цы зб╕рал╕ на балотах журав╕ны ╕ дурн╕цы ╕ прадавал╕ ╕х вадз╕лам на трасе. Напэ╝на, гэта было неблаг╕м падзаработкам.

Па шашы можна было дабрацца да горада. З нас тра╕х а╝то было тольк╕ ╝ Я╝гена - белая 'А╝дз╕', якую ён не давяра╝ н╕кому. Сам мата╝ся ╝ горад, дзе затарва╝ся прадуктам╕, а таксама газай, якую купля╝ на буда╝н╕чым рынку. Электрычнасц╕ ╝ хаце не было, ╕ з надыходам цемры даводз╕лася запальваць газн╕чку.

Мы был╕ практычна адрэзаныя ад знешняга свету. Маб╕льная сувязь тут адсутн╕чала. Ад населеных пункта╝ нас аддзялял╕ к╕ламетры бязлюдных палё╝ ╕ лясо╝. ╤дыл╕я. ╤дэальнае месца, каб 'працаваць над Кн╕гай'. Дан╕к так гэта называ╝. Працаваць над Кн╕гай.

***

Мы з Дан╕кам был╕ знаёмыя яшчэ з часо╝ нашай вучобы ва ╝н╕веры, але па сутнасц╕ я амаль н╕чога пра яго не веда╝. Яго бацьк╕ был╕ разведзеныя ╕ жыл╕ ╝ Гародн╕. У М╕нску ╝ ╕х была двухпакаёвая кватэра, набытая яшчэ да разводу. Кватэру аддал╕ Дан╕ку. Гэта было найрэдкай удачай - большасць з нас, ╕ншагародн╕х, жыл╕ ╝ абшчагах ╕ на здымных кватэрах па некальк╕ чалавек у пако╕. За кватэру плац╕л╕ бацьк╕ Дан╕ка. Яны ж аплачвал╕ яму вучобу пасля таго, як яго выперл╕ за прагулы ╕ ён перавё╝ся на платны факультэт. Тады я таксама вучы╝ся на платным - не дабра╝ некальк╕ бала╝ пры паступленн╕.

Мы з Дан╕кам трох╕ камун╕кавал╕, але сябрам╕ ╝ по╝ным сэнсе слова не был╕. Адз╕н раз я пазычы╝ яму канспект па лекс╕калог╕╕, як╕ ён так ╕ не вярну╝. Пару разо╝ мы расп╕л╕ па бутэлечцы п╕ва ╝ дворыку за ╝н╕верам. А аднойчы ён пусц╕╝ мяне пераначаваць да сябе ╝ кватэру, пасля таго як камендантка абшчаг╕ зачын╕ла дзверы ╝ мяне перад носам, папярэдне аблая╝шы 'п'янай скац╕най'. Надоечы мы адзначал╕ дзень нараджэння аднагрупн╕цы.

Тады я ╝першыню ╝бачы╝, як жыве Дан╕к. У тую ноч я бы╝ у вусц╕лку, але я помню, што ╝бачанае мяне трох╕ азадачыла. У кватэры бы╝ по╝ны бардак. Па╝сюль валялася скамечаная адзенне, брудныя талерк╕, пластыкавыя кантэйнеры з рэшткам╕ засохлай ежы, нейкае рыззё. У абедзвюх пакоях ╕ на кухн╕ было цёмна - Дан╕к сказа╝, што ╝се лямпачк╕ перагарэл╕, ╕ ╝ яго няма часу ╕х замян╕ць. Уключаны ноут з адкрытым╕ старонкам╕ ╕нтэрнэту ╕ акуратны стос кн╕г на стале выглядал╕ чужародным╕ у гэтым св╕нушн╕ку.

Дан╕к мо╝чк╕ паказа╝ мне на ложак ╕ се╝ за ман╕тор. На ложку ляжа╝ тольк╕ голы матрац - н╕ прасц╕ны, н╕ ко╝дры, але ╝ той момант мне было на гэта напляваць. Я павал╕╝ся на матрац ╕ адруб╕╝ся амаль ╕мгненна. Кал╕ я прачну╝ся, ужо разв╕днела. Дан╕к ╝сё яшчэ сядзе╝ за ╝ключаным но╝там, у яго на каленях ляжала раскрытая кн╕га, ╕ ён нешта засяроджана зап╕сва╝ ╝ нататн╕ку. Не думаю, што ён канспектава╝ падручн╕к па лекс╕калог╕╕...

Потым Дан╕к канчаткова заб╕╝ на вучобу. Я больш не бачы╝ яго н╕ на лекцыях, н╕ на сем╕нарах. Не ведаю, чым ён займа╝ся. Хутчэй за ╝сё, проста тырчэ╝ у сваёй кватэры, не вылазячы з-за камп'ютара. За ╕нтэрнэт, в╕давочна, таксама плац╕л╕ яго бацьк╕, бо Дан╕к н╕дзе не працава╝.

Потым пачалася падрыхто╝ка да з╕мовай сес╕╕, ╕ мне стала не да яго. Пра ╕снаванне Дан╕ка я ╝спомн╕╝ тольк╕ напярэдадн╕ першага экзамену, кал╕ наша група сабралася на кансультацыю. Праверы╝шы сп╕с прысутных, куратар раптам пастука╝ па стале а╝таручкай ╕ са з'едл╕вай ╕рон╕яй спыта╝, а дзе, уласна кажучы, студыёзус Веляско╝ск╕, ╕ ц╕ жывы ён наогул?

Веляско╝ск╕ - гэта прозв╕шча Дан╕ка. У а╝дыторы╕ пачал╕ разгублена пераглядацца i пац╕скаць плячыма. Дан╕к не камун╕кава╝ практычна н╕ з к╕м з нашай групы ╕ ва ╝н╕веры не з'я╝ля╝ся тыдням╕. Большасць навучэнца╝ ужо не памятал╕, як ён выглядае. Не атрыма╝шы адказу на сваё пытанне, куратар ╝здыхну╝ ╕ закры╝ журнал.