Страница 53 из 77
Бялеў цень прыкрасьці на жоўтым прышлых твары...
_________
У цішыні трывожны шум.
Ты — ў белым, а я — ў чорным.
Чорны колер здаўна да густу...
Хлеба чэрствая луста...
_________
На няпростай, крутой дарозе
я пра гора сьпяваў у прозе,
а ў вершах — пра сум і тугу.
І стагнала мая дарога...
_________
Гавораць, што ўсё ня гнуся я...
Ці праўда яно ці не,
давайце пачнем дыскусію
аб восені і вясьне
(і справа ўзбоч міне)...
_________
І вузей ’шчэ прыжмурыў вочы
і падаўся у глыб прасек,
каб ня бачыць, як цела точыць
Беларусі дваццаты век...
_________
Думкі — пыл ліпкое мелі,
думкі — дым куравы хорту...
Супыніліся на мелі
караблі паблізу порту...
_________
Ня сплямілася, не заліпла
трывога грахоў і правін.
Як месяц з-пад воблакаў,
выплыў
праз морак гадоў успамін...
_________
На пераломе спады і няўдачы
пласьмя упалі. Сны нам адмысловы
сьлязою абліваюцца...
_________
На пераломе спадаў і няўдач
сьціраюцца нязручнасьці і жарты;
і як ты спрытна зьявішч ні тлумач,
яны губляюць моц сваю і вартасьць.
Пачатак ня трымаецца канца —
канец ня вельмі вяжацца з пачаткам...
А дзе-ж канец?..
_________
Пасьля адліву спадаў і няўдач
падрахаваў і мінусы і плюсы...
—Тваю бяду і пальцам разьвяду, —
сказаў сучасны магік не да ладу.
Бывай! Таго, што на віду,
зладзеі красьці, ведама, ня крадуць.
Каму паскарджуся і раскажу...
_________
Душылі іх майстры адметнай пробы,
пазьней вялікі крытык Верхадум
знаходзіў цень таемнае мікробы
і выцінаў радкі. Ягоны глум
яшчэ й дасюль, здаецца, ня прысох-бы...
_________
Тасуюцца і плямяцца тузы,
і войнік жджэ адказу варажбіткі.
Прыліп да губ змардованых язык —
цярпеньне напінае кончык ніткі...
_________
Апошні ліст календара
перахінуў на год аджыты.
Пара, мой верш, табе пара
спатоліць сэрца боль сукрыты.
Аддаўся голас, горам біты,
упраўнай гібкасьці пяра...
ПЕРАКЛАДЫ З ТАРАСА ШАЎЧЭНКІ
Запавет
Як памру я, пахавайце
мяне на магіле
сярод стэпу шырокага
на Ўкраіне мілай,
каб палёў шырокіх нівы
і Дняпро, і кручы
было бачна, было чутна,
як раве равучы!..
_____
Пахавайце і паўстаньце,
кайданы парвіце,
і варожай злой крывёю
волю акрапіце!
І мяне ў сям’і вялікай,
ў сям’і вольнай, новай
не забудзьце, ўспамяніце
нязлым, ціхім словам!
(25.12.1845 г.)
Ня грэе сонца на чужыне
Ня грэе сонца на чужыне,
а дома-ж надта ўжо пякло.
І мне нявесела было
і ў нашай слаўнай Украіне.
Ніхто-ж ня вабіў, ня вітаў,
і я ня гнуўся ні да кога,
блукаў сабе, маліўся Богу,
і панства, катаў праклінаў
і згадаваў гады ліхія,
нягодныя, бы золь, слата:
расьпялі вырадкі Хрыста —
й цяпер ня ўцёк-бы сын Марыі!
Нідзе ня весела ўжо мне