Добавить в цитаты Настройки чтения

Страница 6 из 9



Парадокс! Адзiн з Салдаценкавых лаецца, мiтусiцца, другi ж - цiшэй вады, нiжэй травы. Нейкi незразумелы. Хто цяпер на турбазе? Сапраўдны альбо... яго двайнiк? У нас, калi мы мквацракi ядзiм, таго, як на Зямлi, не адбываецца. У нас стопрацэнтная копiя сапраўднага мужчыны альбо жанчыны. Таго, каго капiруюць. На Зямлi ж агурочкi ненармальныя атрымлiваюцца. Узяць хоць бы Клаўдзю... Альбо Салдаценкава. Зразумела, больш прыкладаў пакуль няма. Але цi ж гэтага мала? Ну, не! Напэўна, трэба будзе развiтацца з агародзiкам...

11. Салдаценкаў i Клаўдзя

Воблака туману насоўвалася з поўдня. Сiвыя касмылi, абыходзячы тоўстыя ствалы сосен, паволi наблiжалiся да мяне. Iгольчастая трава, напэўна, адчуўшы, што вось-вось i на яе асцярожным зверам накiнецца туман, скурчылася. На кожным кончыку травiнкi нерухома застыла блiскучая, велiчынёй з макавае зернетка атрутная расiнка. Ёю iгольчастая трава абараняецца ад усёпажыральнага туману.

Мне трэба было хоць бы далей адпаўзцi ад гэтага цёмна-фiялетавага астраўка. Трава быццам забылася пра мяне. Стала прыемна мяккая i ўжо не пяклася. Напэўна, у яе была цяпер iншая турбота - зберагчыся ад туману. Мне б у гэты час уцячы адсюль. Ды не было сiлы. Засяродзiў усю ўвагу на велiзарным рукаве туману, што змянiўся па лесе i з катастрафiчнай хуткасцю наблiжаўся да лужка iгольчастай травы i да мяне.

Даймаў холад. I дождж. Амаль асеннi, iмжысты, што пачаў лiць учора ўвечары i не перапыняўся дасюль. Я прамёрз грунтоўна. Але ўва мне яшчэ цеплiлася надзея, што ўсё ж вярнуся. Туман больш не напiраў, i я, сцiснуўшы зубы, паволi ўстаў. Зiрнуў на цяжкiя ад дажджу, панiклыя амаль да зямлi яловыя лапкi. I раптам з-за iх нечакана выглянуў здзiўлены i ў той жа час мiлы твар Клаўдзi, маёй Клавачкi. Гэта яна была ў квяцiстай чырвонай сукенцы. Яе валасы былi мокрыя ад дажджу i, мусiць, таму звiсалi з галавы, нiбы шнуркi.

- Клаўдзя! - я папярхнуўся. Яна спалохана глянула на мяне, але не знiкла. Адсунуўшы цяжкую яловую лапку, выйшла з-за яе.

- Прывiтанне, Мiкалай Мiкалаевiч.

- Прывiтанне. - Я з палёгкай уздыхнуў. Нарэшце мяне знайшлi. Мяне ж шукалi?

- Адкуль вы ўзялiся тут, Мiкалай Мiкалаевiч? - у яе голасе здзiўленне. - Я ж сама бачыла, як вы, Мiкалай Мiкалаевiч, учора ўвечары былi на турбазе.

- Як гэта? Д-ды я... заблудзiўся ў лесе. I вось ты!

- Вас хто-небудзь пакрыўдзiў, напэўна, i вы падумалi... - Яна паглядзела на мяне так жаласлiва, сумна, што мне стала нядобра. Яе худзенькiя рукi бездапаможна апусцiлiся да зямлi. Клаўдзiна сукенка была мокрая наскрозь i аблягала яе прыгожае цела, падкрэслiваючы яшчэ не зусiм жаночую, але ўжо i не дзiцячую фiгуру.

- Што ты кажаш, Клавачка? - паспрабаваў я пераканаць яе ў адваротным.



- Ды не. Я ж бачу, Мiкалай Мiкалаевiч, - упарта сказала яна. - Бачу i адчуваю. - Яе вочы поўныя адчаю i страху. Гэта зусiм збянтэжыла мяне. - Вы нiколi такiя не былi, Мiкалай Мiкалаевiч... - зноў напомнiла Клаўдзя.

Над маiм вухам надакучна загудзеў велiчэзны камар. Адмахнуўшыся, я яшчэ раз глянуў на Клаўдзiю, якая нерашуча стаяла метраў за два ад мяне. Я гатовы быў кiнуцца пацалаваць яе, абняць... Але стрымаўся. Чаму - не ведаю. Цыгарэта даўно патухла, i адмоклы ля кончыка губ тытунь гарчыў i ледзь адчувальна прыпякаў. Палез у кiшэню ў вятроўку дастаць каробку запалак. Яна, на маё здзiўленне, яшчэ не размокла. I я праз хвiлiну выпусцiў смачны касмыль дыму, якi пацiху разыходзiўся i выкрунтасамi падымаўся над галавой. Нечаканы рух злева, якi я ўбачыў бакавым зрокам, прымусiў мяне скурчыцца. Рэзка павярнуў галаву налева. Там нiкога не было. Але прысутнасць кагосьцi, нябачнага, адчуў усiмi клеткамi свайго цела. Клаўдзя, вiдаць, таксама нешта пачула i толькi паспела вымавiць, нiбы асцерагаючы:

- Там-м. Мiкала-а-й...

Туман накiнуўся на яе з-за таўшчэзнага ствала разгалiстай ялiны. Шчодра расплыўшыся сакавiтымi белымi пасмамi па маленькай лагчынцы, умомант абкружыў Клаўдзю. Серпавiдным краем дакрануўся да маёй рукi, разануў па ёй, нiбы параю з лазнi з разагрэтым амаль да белага каменнем. Я спачатку нават не зразумеў, што ж адбылося. Зазвiнела ў вушах. Болем аддалося ў хрыбце. Рэзка ўдарыла ў ногi. Здалося, што пада мной загайдалася зямля. Ледзьве ўтрымаўся, каб не павалiцца. Успомнiлася лазенька бабулькi Акулiны. Якраз так здарылася са мною ў той злашчасны дзень, калi прыехаў да яе ў госцi.

Гадоў з дзесяць да таго я не быў у Лазоўцы. Вёска шмат у чым змянiлася. Дзе папрыгажэла, а месцамi i састарэла. Хата няхай трохi i пакрывiлася ў бок лесу, аднак выглядала яшчэ самавiтай i моцнай. Колькi ёй - не ведаю. Бабулька Акулiна, праўда, казала, што яна ў ёй нарадзiлася. Пагаманiлi ўдосталь. Разведала ўсё пра бацьку i мацi. Пакрыўдавала на сястру маю, Валю, што i вачэй не паказвае. Ужо пад вечар, у сiнiя прыцемкi, пайшла бабулька лазеньку сваю "фiрмовую" цеплiць. Ды, мусiць, перастаралася. Хiба ж дзеля ўнучка дроў шкадаваць?..

Як увайшоў я ў тую лазеньку, думаў, што сэрца адразу спынiцца. I ад таго, што горача, i ад таго, што ў бабулькi маёй быў рэцэпт квасу асабiстага, каб наплюхаць на каменне...

Пакутлiва, то адкрываючы, то заплюшчваючы вочы, я ўсё намагаўся цяпер што-небудзь зразумець. Як i тады, у лазеньцы бабулькi Акулiны. Што ж гэта такое? Нарэшце да мяне дайшло. Туман туманам, але ж туман не можа быць такi белы, не можа так апякаць. Ён хутчэй шызы i халодны. Тут жа, у лагчынцы, побач з Клавай, ён быў чыста-белы. Клаўдзя, нiбы спатыкнуўшыся аб корань, якi вылез на сцежку, моўчкi распласталася сваiм худзенькiм цельцам на леташняй мокрай хвоi. Быццам нежывая, застыла ў нязручнай паставе. Яе квяцiстая паркалёвая сукенка легла на малако туману, як латка, ды ў iм i патанула.

"Бог ты мой!" - жахнуўся я. Спрабуючы дапамагчы Клаўдзi, я кiнуўся да яе. Ад вялiзных пасмаў туману iшла незразумелая густая гарачыня, якая не дазваляла мне наблiзiцца да яго ахвяры.

"Ёй, напэўна, там страшна няўтульна", - зноў падумаў я, адскочыўшы ад драпежнага гарачага туманнага языка, што пагражальна плюхнуўся ў мой бок.

12. Фiлiпоўскi

Што ж мне рабiць? Ну, вярнуў я гэтага Салдаценкава. А цi той ён? А можа, я сапраўднага ў лесе пакiнуў? I вартаўнiкi праваронiлi! Не, з гэтымi сiстэмамi на Зямлi штосьцi не тое адбываецца. То яны Клаўдзю-дурнiцу пусцiлi на мой агарод, цяпер - Салдаценкава...